Download je Sophos Free Encryption langs de geijkte weg (www.sophos.com/en-us/products/free-tools.aspx), dan moet je wel door een vervelende registratie die naar allerlei personalia vist. Met een download via http://downloads.sophos.com/dt/wwwreq/sfe_2401_sfx.exe omzeil je die procedure. De installatie is rechttoe rechtaan. Bij het installatietype kies je bij voorkeur voor Custom, zodat je geen overbodige talen mee installeert. Na de installatie staat het programma keurig in het contextmenu van de Verkenner: een prima startpunt voor deze workshop.

Versleutelen

Rechtsklik in de Verkenner op een map waarvan je de inhoud wilt versleutelen en kies Sophos Free Encryption, Encrypt. Er verschijnt een dialoogvenster dat naar een wachtwoord (2x) en een bestemmingslocatie vraagt. Standaard wordt de inhoud in een versleuteld containerbestand met de extensie .uti geplaatst. Je kunt er echter ook een zelfuitpakkend exe-bestand van maken. In dat geval klik je wel eerst op Options >> en plaats je een vinkje bij Create self-extracting executable. Je ziet hier dat die ‘container’ standaard ook gecomprimeerd wordt – handig, want ruimtebesparend. Wil je de originele data automatisch shredden zodra de gegevens zijn geëncrypt, plaats dan ook een vinkje bij Secure delete source files after encryption. Zodra je met OK bevestigt, gaat Sophos Free Encryption aan de slag. Voor wie het zich afvraagt: je data worden met het supersterke aes 256-bits versleuteld.

Goed om weten: in het contextmenu tref je tevens de optie Encrypt & Send aan. Deze is identiek aan Encrypt, alleen wordt het versleutelde bestand automatisch ook als bijlage aan je standaard e-mailprogramma doorgegeven.

Decrypteren

Gegevens versleutelen heeft natuurlijk alleen zin als je ze ooit weer wilt inlezen. Je zult ze dan wel eerst moeten ‘ontsleutelen’. Ga naar het uti-bestand en kies in het contextmenu van de Verkenner Sophos Free Encryption, Decrypt. Vul het wachtwoord in en klik op OK. Tenzij je via Options >> een ander bestemmingspad ingeeft, pakt Sophos de container uit in dezelfde map. Merk op dat je hier ook een optie vindt om de container na het uitpakken onherroepelijk te shredden (‘secure delete’).

Wil je een zelfuitpakkend exe-bestand decrypten, dan volstaat een dubbelklik op dit bestand. Zodra je een wachtwoord (en een bestemmingsmap) hebt ingevuld en je Extract hebt aangeklikt, wordt ook dit bestand netjes uitgepakt.

Beheren

De tool laat zich dan wel netjes vanuit de Verkenner bedienen, maar dat neemt niet weg dat hij ook in een grafische interface voorziet. Die roep je vanuit het contextmenu op (kies Free Encryption) of vanuit het Windows startmenu. De mogelijkheden zijn nagenoeg identiek. Via New en het plusknopje voeg je bestanden toe die je wil versleutelen en met het minknopje haal je geselecteerde bestanden weer weg. De eigenlijke encryptie zet je in gang met Save: er verschijnt dan een dialoogvenster dat je al bekend is. Decrypten doe je via Open, waarna je naar het gewenste uti-bestand bladert. Handig: Options brengt je naar de tabbladen Encryption en Decryption, waar je enkele standaardinstellingen kunt vastleggen.