Zo installeer je een NAS in je auto

Zeker als je veel onderweg bent of drukke kinderen op de achterbank hebt zitten is wat entertainment voor onderweg nooit weg. Bewaren en delen van content kan – net als thuis – ook in je auto. Een NAS in je auto installeren werkt als volgt.

Voeding

De basisbenodigdheden voor dataopslag – een voedingsspanning via bijvoorbeeld de sigarettenaansteker of zelfs usb – zijn in vrijwel iedere auto aanwezig. Het voordeel van usb is dat het hier een gestabiliseerde spanning betreft die zonder meer alle bestaande usb-apparatuur kan voeden. De 12 Volts-aansluiting is niet gestabiliseerd en daar kan je dus niet zonder meer bijvoorbeeld een reguliere NAS aan koppelen.

Ten eerste varieert de boordspanning tussen minder dan 12 Volt en ergens rond de 14 Volt, soms zelfs wat meer. Starten zorgt voor een diepe dip in de stroomtoevoer. NAS’en en andere computerapparatuur eisen een zeer stabiele voedingsspanning, tenzij nadrukkelijk in de specificaties is vermeld dat het apparaat geschikt is om op het boordnet van een auto zonder verdere spanningsregelaar aangesloten te worden.

Om een fatsoenlijke en stabiele spanning uit de sigarettenaansteker te halen is dus op z’n minst een goede spanningsregelaar noodzakelijk. Een optie is om gebruik te maken van een universele notebookvoeding voor in de auto, vaak zijn hier diverse uitgangsspanningen op instelbaar. Heb je alleen 5 Volt nodig, dan volstaat een 5 Volt spanningsregelaar die zo in de aansteker-aansluiting past. Kies vooral een exemplaar dat een wat grotere stroom kan leveren, 2 Ampère bijvoorbeeld. Is deze hobbel genomen, dan kun je nadenken over de volgende stap.

Harde schijf

Als je kiest voor een mogelijkheid om bestanden in een rijdende auto op te slaan, kies dan in ieder geval niet voor harde schijven. De kans dat deze het niet lang overleven door een overdaad aan trillingen, schokken en ander mechanisch geweld is groot, om het over verzengende temperaturen in een geparkeerde auto nog maar helemaal niet te hebben. Kies dus voor een ssd-oplossing voor gegevensopslag. In de meest eenvoudige vorm kan dat een uit de kluiten gewassen usb-stick zijn.

Combineer deze met een portable router voorzien van bestandsdeelfunctionaliteit en je bent al een heel eind onderweg wat betreft een basaal in-car draadloos netwerk met NAS-functionaliteit. Het voordeel van veel van dit soort travel-routers is dat ze van een ingebouwde accu zijn voorzien. Dat heeft als groot voordeel dat de router tijdens het starten van de motor of bij uitgeschakelde motor gewoon netjes blijft werken.

Het in- en uitschakelen middels een schakelaar (of desnoods de boordspanning via een usb-converter) is ook geen probleem; in tegenstelling tot een ‘echte’ computer zijn de travel-routers simpelweg aan en uit te zetten. Ga je een echte car-pc gebruiken, dan is het een slecht idee om een draaiende Windows- of Linux botweg uit te schakelen. Desktop-besturingssystemen zijn daarvoor niet gemaakt. Dat geldt overigens ook voor reguliere NAS’en.

Travel-router

Er zijn heel veel travel-routers verkrijgbaar, veelal zeer betaalbaar. Kies bij voorkeur een exemplaar met ingebouwde accu vanwege eerdergenoemde startdip. Lukt dat niet, voorzie de voedingskabel naar de router dan van een aan-uitschakelaar, in het geval het om een usb-voeding gaat zijn hiervoor zelfs speciale schakelaars beschikbaar. Schakel vervolgens de router handmatig na het starten van de auto in. Bijzonder interessant zijn de routers waarop je OpenWRT kunt installeren.

Bijzonder interessant zijn de routers waarop je OpenWRT kunt installeren.

-

OpenWRT is een alternatief besturingssysteem voor routers met alle denkbare mogelijkheden aan boord. Denk aan ondersteuning voor 3G/4G-sticks, vpn-client, bestandsdeling en meer. Een voorbeeld van een dergelijk apparaat is de GL-MT300A, voor een dollar of 30, 35 verkrijgbaar via eBay of de fabrikant rechtstreeks uit China. Standaard is OpenWRT geïnstalleerd, dus dat is alvast mooi meegenomen.

Voor de liefhebbers zijn deze routers ook zonder behuizing leverbaar en als je een beetje handig bent kun je het apparaat dan netjes wegwerken in een meer auto-praktische (lees: steviger) behuizing. Een ingebouwde accu ontbreekt helaas, maar omdat de GL-MT300A gevoed wordt via usb, kun je hier eventueel kiezen voor een tussengeschakelde powerbank.

Prettig extraatje is dat deze specifieke router voorzien is van een (inwendige) micro-sd-kaartlezer, maar ook een usb-connector is beschikbaar. Voor de stevigheid is een micro-sd-geheugenkaart de mooiste oplossing, maar dit heeft als nadeel dat je de router moet openmaken als je gegevens op de kaart wilt aanpassen via een kaartlezer in de pc of notebook thuis. Of je kiest voor de langzamere weg: uploaden via wifi.

NAS in auto

Met deze installatie beschik je over een goedkope en eenvoudige ‘car NAS’. Bestaande uit simpelweg een usb-voeding voor in de aansteker-aansluiting, gevolgd door eventueel een powerbank om de startdip te omzeilen, dan de router en in de router een usb-stick met flink veel opslagruimte geprikt. Dankzij de compacte afmetingen is het geheel makkelijk weg te werken, maar hou daarbij wel rekening met het feit dat de antennes niet achter metalen onderdelen verborgen moeten worden om signaalverlies (of zelfs helemaal geen signaal) te voorkomen.

Heb je de router eenmaal ingesteld via de webinterface, dan is alle content op de stick via Samba-bestandsdeling beschikbaar. De meeste mediaspeler-apps voor bijvoorbeeld tablets en smartphones kunnen hiermee overweg. Er bestaan zelfs dlna-add-ons voor OpenWRT, mocht je daar behoefte aan hebben.

Wil je ook gedeeld internet in de auto, dan werkt dat mogelijk ook met de OpenWRT-router. Je kunt namelijk een 3G/4G usb-stick aanschaffen en daarin een data simkaart plaatsen. Deze stick kan dan in de router geprikt worden en met een beetje geluk wordt deze herkend door de router en kan het geheel geconfigureerd worden. Helaas worden lang niet alle sticks herkend, maar als het wel lukt, dan heb je een complete oplossing.

Maar er zijn wat dat betreft nog mooiere (en ook duurdere) oplossingen. Kies dan niet voor een travel-router, maar ga voor een zogeheten Mifi-router. Dit is een portable router geoptimaliseerd voor mobiel internet. Het betekent dat je de simkaart van je mobiele dataprovider zo in het apparaat prikt en de verbinding kunt configureren.

Vaak is zo’n Mifi-router tevens voorzien van een micro-usb-kaartslot en behoort bestandsdeling – al dan niet via een app – tot de mogelijkheden. Zo’n Mifi-router kan je kopen bij je mobiele provider, nadeel is vaak dat de apparaten daarvan voorzien zijn van een simlock. Vervelend als je de grens over rijdt, want het omwisselen van de Nederlandse simkaart voor een buitenlands exemplaar gaat dan niet werken.

nas in auto

© PXimport

Wil je alle vrijheid, zoek dan bijvoorbeeld via eBay eens naar een simlockvrije Mifi-router. De goedkoopste exemplaren gaan voor ergens tussen de € 30 en € 40 over de toonbank, maar de ervaring leert dat het verstandig is om voor een iets hogere prijsklasse te gaan. Voor zo’n € 116 haal je dan bijvoorbeeld een Huawei E5377 4G LTE-apparaat in huis. Al dit soort Mifi’s zijn overigens voorzien van een oplaadbare batterij, en een micro-usb- voedingsaansluiting. Perfect voor in de auto dus. De Mifi creëert – na configuratie – simpelweg een hotspot waaraan al je mobiele apparaten zijn te koppelen.

Wil je echt eens ut de band springen, dan kun je overwegen een reguliere NAS in te zetten in de auto. Plaats in dat geval geen harde schijf (of schijven) in het apparaat, maar ssd’s. Moderne NAS’en kunnen daar moeiteloos mee overweg en je hoeft je dan over mechanische schade door trillingen en dergelijke alvast geen zorgen te maken.

Het grootste probleem bij een reguliere NAS is echter de spanningsverzorging en het abrupte in- en uitschakelgedrag in een auto. Het voedingsprobleem is oplosbaar, de makkelijkste weg is wellicht om simpelweg een 12v naar 230 Volt omvormer te gebruiken. Hierop past je originele NAS voedingsadapter en daardoor hoef je niet op zoek naar een alternatieve voeding met mogelijk een dubbele uitgangsspanning (12V en 15V bijvoorbeeld).

USPS

Toch blijft het gevoel knagen van de – voor de aangesloten apparatuur - onvoorspelbare aan- en afwezige voedingsspanning. In de niet-mobiele wereld is dat euvel – een onbetrouwbare netspanning – te verhelpen met een UPS. UPS staat voor Uninterruptible Power Supply, ofwel een noodstroomvoorziening. Veelal is deze gebaseerd op een accu die de benodigde voedingsspanning levert zodra de normale voedingsspanning wegvalt. Het schakelen tussen de (meestal) netspanning en door de accu geleverde spanning gebeurt onmerkbaar voor de aangesloten apparatuur.

Uiteraard is achter de accu een stevige spanningsstabilisator geschakeld om te zorgen voor een continu stabiele voedingsspanning. Ook kunnen veel UPS-en communiceren met het aangesloten computersysteem of de NAS. Soms via usb, soms via andere communicatieprotocollen. Het blijkt gelukkig dat het concept UPS ook vrij eenvoudig naar het 12 Volt boordnet van de auto is aan te passen. Daarbij geldt: sluit de car-UPS aan op de 12V aanstekeraansluiting en de NAS of car-PC (daarover later meer) op de daarvoor bestemde uitgang.

Ook sluit je een compacte loodgelaccu aan op de UPS, het type wat bijvoorbeeld in alarmsystemen gebruikt wordt. Deze accu wordt tijdens het rijden netjes vol geladen en gehouden. Start je de auto, dan kan de NAS ongestoord opstarten vanaf een stabiele door de UPS gebufferde spanning, tijdens de startdip wordt dan de loodgelaccu als voeding gebruikt. Zodra de motor draait wordt overgeschakeld naar de boordspanning. Bij uitschakelen van de motor pikt de UPS het weer over qua voedingsspanning.

De slimmere exemplaren sturen tevens een signaal naar de aangesloten NAS of computer, je kunt Windows of de meeste andere besturingssystemen zodanig instellen dat ze op dat moment de afsluitprocedure beginnen. Het resultaat is een netjes met het ritme van starten en afzetten van de motor in- en uitschakelend systeem, precies wat we willen.

12-volt UPS-accu

Veel in ‘car pc’s’ gespecialiseerde webshops hebben 12 Volt UPS-en dan ook in hun standaardassortiment. Er zijn verschillende oplossingen, beginnende bij de apparaten die een loodgelaccu als buffer gebruiken. Zo is er bijvoorbeeld de picoUPS-120 die we voor € 39,95 aantroffen. Het is een schoolvoorbeeld van een UPS, zelfs de aansluitingen spreken voor zich. Zoals je ziet is het wel noodzakelijk om zelf voor een behuizing te zorgen, veel elektronicazaken beschikken over een uitgebreid assortiment aan kasten.

Kies bij voorkeur een exemplaar waarin zowel accu als UPS passen én iets wat een beetje stevig is qua materiaal. Eventueel kan je zelfs bij de plaatselijke bouwmarkt eens kijken of je iets passends vindt op de elektriciteitsafdeling, vaak staan daar flink wat verschillende kasten opgestapeld. Oorspronkelijk bedoeld als behuizing voor netspanningsapparaten (denk aan relais, timers enzovoorts) maar ook prima bruikbaar voor in de auto. Voordeel is dat vaak ook nog vocht- en stofdicht zijn.

nas in auto

© PXimport

Nog compacter kan ook, zoals blijkt uit de openUPS2 a € 109. Op dit bescheiden printplaatje tref je drie houders voor Lithiumbatterijen aan. Kies wat steviger exemplaren en je bent zeker van een ruim voldoende overbruggingstijd tijdens starten en afsluiten (van zowel auto als NAS of car-pc). De OpenUPS2 heeft de afmetingen van een 2,5 inch portable drive, wat natuurlijk perspectieven biedt qua behuizing. Al betwijfelen we of de print inclusief batterijen in een notebook-harddiskbehuizing past.

Wel is het noodzakelijk om achter deze UPS nog een spanningsregelaar te schakelen. Zolang de voedingsspanning kleiner of gelijk is aan de ingangsspanning (veelal 12 Volt) is er niets aan de hand en is de uitgangsspanning eveneens 12 Volt. Het gaat mis zodra de ingangsspanning hoger wordt dan 12 Volt, iets wat zonder meer gebeurd bij draaiende motor (en dus ladende autoaccu). Op dat moment volgt de uitgangsspanning de ingangsspanning.

DC-DC converter

Een stabiele voedingsspanning wordt geleverd door een zogeheten DC-DC converter (ofwel gelijkspanning naar gelijkspanningsconverter). Het aardige is dat een deel van deze converters (goed opletten bij het doorspitten van de specificaties) zowel omhoog als omlaag kan regelen. Het is dit type dat bijzonder geschikt is voor gebruik in de auto, caravan, camper, boot enzovoorts.

Ongeacht of de voedingsspanning wat minder of meer is dan 12 Volt: de uitgangsspanning blijft altijd rotsvast op 12 Volt staan. Je mag er een voedingsspanning van tussen de 6 en 48 Volt instoppen, op een van de uitgangen vind je altijd 12 Volt. Als extraatjes is tevens voorzien in een 19 Volts-uitgang, hier kan bijvoorbeeld een notebook op worden aangesloten, of een car-pc.

Bijzonder interessant is dat deze circa €50 kostende spanningsregelaar via software (er is een USB-aansluiting aanwezig) geconfigureerd kan worden. Startvertraging maar ook het uitlezen van spanningen is een optie. Het is mogelijk om een aan/uit-signaal naar aangesloten randapparatuur te sturen. Dat kan bijvoorbeeld ook in combinatie met de OpenUPS2.

Zolang de motor niet draait is er aan de uitgang een spanning van 12 Volt aanwezig. Bij draaiende motor stijgt deze spanning tot boven de 12 Volt, een mooi moment om de aangesloten NAS of car-pc in te schakelen. Deze slimme converter kost op de door ons gebruikte voorbeeldsite 59,90 dollar, maar er zijn ook goedkopere exemplaren – veelal zonder slimme extraatjes – te vinden.

NAS inbouwen

Is het boordspanningsprobleem eenmaal geregeld en beschik je over een rotsvaste 12 Volt uitgangsspanning, dan kun je daar je NAS op aansluiten. De meeste NAS-apparaten vereisen eveneens een 12 Volt voedingsspanning, dus dat komt alvast mooi uit. Controleer de vereiste voedingsspanning overigens wel van tevoren, en kies een NAS die daadwerkelijk op 12 Volt draait.

Zoals eerder gemeld kunnen veel moderne NAS’en overweg met ssd’s. In principe heb je genoeg aan een 1-bay NAS, tenzij je van plan bent om onmisbare bestanden te bewaren. Kies in dat geval voor een dual-bay NAS met RAID-mogelijkheden. Zoiets kan bijvoorbeeld handig zijn als je op vakantie aan het werkt bent of vaak onderweg. RAID zorgt voor spiegeling: zodra één ssd defect raakt, staat op de andere ssd nog altijd een exacte kopie van alle data.

Waar je de NAS precies inbouwt in de auto laten we aan jou over. Handige plekken zijn onder de achterbank, onder een stoel (hou wel rekening met in hoogte verstelbare stoelen om geplette apparatuur te voorkomen) of desnoods in de kofferbak. Zorg vooral dat de NAS (en alle andere kastjes met bijvoorbeeld voeding en UPS) stevig gemonteerd zijn; loshangende onderdelen kunnen tijdens een aanrijding dodelijke projectielen worden!

De werking en configuratie van een NAS wijkt niet af van je thuisexemplaar. Een praktische tip is dat je wat geld kunt besparen door online een tweedehands exemplaar op de kop te tikken (check wel weer de ssd-compatibiliteit en voedingsspanning). Verder geldt dat de meer geavanceerde NAS’en van de bekende merken als Synology en QNap over een uitgebreid besturingssysteem beschikken.

Verder geldt dat een UPS (noodstroomvoorziening) ondersteund wordt, dus in- en uitschakelgedrag is controleerbaar. Combineer de NAS-installatie met de eerdergenoemde Mifi en je hebt een compleet in-car netwerk. Dankzij extra apps die je op de NAS kunt installeren beheer en beluister je muziek en kijk je films. Streamen via dlna is een standaardfeature en op een deel van de QNAP-NAS’en zijn virtuele Windowssystemen te installeren die via bijvoorbeeld een tablet bedienbaar zijn.

Op de meer uitgebreide NASsen zijn usb-apparaten als DAC’s of een wifi-stick aan te sluiten om zo de NAS ook onderweg van updates te voorzien. Je kunt zelfs een – letterlijk – mobiele website hosten vanuit je auto, al dan niet gekoppeld aan een IP-webcam zodat iedereen mee kan kijken met je autoritten.

Hele pc in auto met J1900

Wil je alle vrijheid en computerkracht onderweg naar keuze, dan is de car-pc de beste oplossing. Voor jou als eindgebruiker werkt het allemaal hetzelfde als een gewone pc, alleen is de hardware geoptimaliseerd voor gebruik in een (vracht)auto, camper, boot of ander voertuig. Je kan dus gewoon Windows of Linux installeren, waarbij Linux vanwege de stabiliteit en het minder complexe updategedrag in dit geval de voorkeur verdient. Qua hardware valt er te kiezen uit een flinke hoeveelheid configuraties, moederborden, processoren en meer. Je kunt het zo gek maken als je wilt, denk bijvoorbeeld aan een quadcore i5-systeem, maar bedenk daarbij wel dat dit soort desktop-achtige systemen natuurlijk wel stroomvreters zijn.

Veel mooier en eleganter zijn de op de J1900 gebaseerde kant-en-klare car-pc’s of desnoods losse moederborden. De J1900 is een quadcore Celeronprocessor die heerlijk energiezuinig is en bovendien verrassend snel. De processor is qua snelheid niet te vergelijken met de aloude Atom-processor. Gezien het feit dat Intel Atom-borden slecht ondersteunt kun je deze dan ook het best links laten liggen. Soms duiken ze nog wel eens op, maar een J1900-moederbord kost ongeveer hetzelfde.

Net als de Atom-systemen zijn ze veelal passief gekoeld, wat ook een pre is. Kies je voor een los moederbord, dan is een stevige voor in de auto bedoelde systeembehuizing noodzakelijk. Hoewel de J1900-moederborden geen actieve koeling nodig hebben, is een behuizing voorzien van een ventilator handig. Mocht de temperatuur in de auto dan wat hoog oplopen, dan kan zo’n fan toch voor wat extra verkoeling zorgen. In dat geval is het wel nodig om zo af en toe de stofzuiger eens op het systeem los te laten.

nas in auto

© PXimport

Qua voeding zijn er twee soorten moederborden: met ATX-connector en exemplaren die een simpele enkelvoudige voedingsspanning behoeven; hierop past meestal een standaard universele laptopadapter die je op de gewenste spanning instelt. Beide opties hebben voor- en nadelen; een laptopadapter maakt ook gebruik buiten de auto mogelijk bijvoorbeeld.

Kies je voor ATX, dan zijn hiervoor vaak voedingen leverbaar die over een fatsoenlijke DC-DC-converter beschikken en waar ook startvertragingen en dergelijke op instelbaar zijn. Het scheelt je dus een externe spanningsregelaar. Anderzijds is de modulaire opbouw a la NAS-voeding weer praktisch in onderhoud. Het is maar net wat je wilt.

Touchscreen in auto

Het voordeel van de car-pc is dat je er zonder meer een compacte TFT-monitor op aan kunt sluiten, deze zijn ook leverbaar in aanraakvariant. Dat laatste is voor gebruik in de auto natuurlijk erg prettig. Verder kun je ervoor kiezen om via bijvoorbeeld Windows Remote Desktop de computer via een app op je tablet te bedienen.

Zoals eerder al gezegd verdient het echter de voorkeur om Linux te installeren voor deze specifieke toepassing. Installeer ook Kodi en je hebt een zeer capabele en veelzijdige mediaspeler. Bestandsdeling hoort uiteraard ook tot de mogelijkheden via gedeelde mappen, terwijl streamen via dlna eveneens een optie is.

Tekst: Ronald Smit

Deel dit artikel
Voeg toe aan favorieten