Toen Windows 10 vorig jaar uitkwam waren we enthousiast, maar hadden we ook genoeg kritiek. Je leest dat allemaal in onze review van Windows 10. Onder andere de inconsistente menu's en de vele overbodige functies zoals de Store vonden we niet goed, maar er zitten ook genoeg verbeteringen in het OS ten opzichte van Windows 7 of 8.

Dat zegt Microsoft zelf ook. Het bedrijf vindt Windows 10 zo goed, dat het dat gratis weg wilde geven (tenminste, als je op Windows 7 of Windows 8 zat). Binnen een jaar moest Windows 10 op '1 miljard apparaten' staan, inclusief de Xbox en mobiele telefoons, maar dat lijkt geen groot succes te worden.
 

Hetzelfde inconsistente uiterlijk

Het afgelopen jaar is er aan Windows 10 weinig veranderd, en dat is zowel goed als slecht nieuws. Het besturingssysteem is nog steeds erg fraai, ziet er volwassen uit en heeft een aantal aspecten die we erg mooi vinden. Het nieuwe startmenu is nog steeds het hoogtepunt van het OS, met grote tegels die makkelijk te personaliseren zijn.

Er zitten nog steeds 6 verschillende soorten menu's in Windows 10

Daar zit echter ook gelijk een nadeel, want nog steeds zien bijvoorbeeld die tegels er vreemd uit. Wanneer je een app downloadt uit de Store is er niets aan de hand en worden de tegels mooi gevuld weergegeven, maar zodra je een normaal programma vastpint aan het startmenu ziet dat er vreemd uit, met een klein logo over een grote gekleurde achtergrond. Het is vreemd dat Microsoft daar nog niets aan gedaan heeft, want daarmee voelt het startmenu nog steeds niet 'af'.

Dat is een gevoel dat in z'n algemeenheid overheerst bij Windows 10. Tijdens onze eerste review, een jaar geleden, viel het ons al op dat nog veel onderdelen van Windows' UI niet helemaal klopten, en dat er nog veel moest gebeuren. Een voorbeeld: het nieuwe 'Instellingen'-menu is helemaal overhoop gegooid en ziet er mooi uit, maar het menu bevat maar een klein deel van de instellingen. De rest daarvan vind je in het oude Configuratiescherm dat er weer net zo (oud) uit ziet als dat in Windows 7.

Ook is er nog veel inconsistentie in het besturingssysteem. Verschillende menu's, verschillende kleuren, verschillende balken, het is nog steeds een allegaartje van UI-elementen en dat voelt onprofessioneel, zeker voor een gigantisch bedrijf als Microsoft. In onze eerste review vonden we al ergens niet minder dan 6 verschillende menu's, maar wie denkt dat dat kinderziektes waren die na een jaar wel zouden zijn opgelost komt bedrogen uit.

Stabieler

Tijdens de lancering van het nieuwe besturingssysteem kwamen er van alle uithoeken klachten binnen van gebruikers die problemen hadden met hard- of software. Programma's die niet meer werkten, printers waarvan de drivers ontbraken, het waren problemen waar ieder besturingssysteem mee te maken krijgt, maar bij Windows 10 leken de problemen erger dan normaal.

Inmiddels lijken veel van die problemen opgelost. We komen in onze redactiemailbus en in de comments significant minder gebruikers tegen met problemen, al zal er altijd iets mis kunnen gaan met het upgraden van het OS. Maak daarom dus altijd een backup, en ben bereid terug te gaan naar je oude OS.

Nieuwe features in Anniversary Update

De nieuwe features zijn leuk, maar niet essentieel

In de Anniversary Update van Windows 10 zitten een flink aantal nieuwe features, maar de update is vooral een verbetering van functies die er al in zaten. Zo zit er (eindelijk) een donker thema in de nieuwe menu's, en is het Actiecentrum beter geordend.

Lees ook dit artikel: 'Dit is er nieuw in de grote zomer-update van Windows 10'.

Eén van de meer opvallende functies van het OS zijn de aantekeningen die je nu kunt maken. Via de taakbalk kom je terecht bij 'Notities', waarmee je virtuele post-its kunt plaatsen op je bureaublad om even snel wat herinneringen op te schrijven. Op apparaten met een touchscreen kun je bovendien ook teksten schrijven, waaronder met een stylus.

Het zijn daarnaast vooral kleine updates die Windows 10 nét iets beter maken. Duidelijkere menu's met icoontjes, een overzichtelijker startmenu, het donkere thema... Nergens verrast het, maar de Anniversary Update is een welkome vernieuwing.
 

Nog steeds opdringerig

Een veelgehoorde klacht van Windows 10 is de opdringerigheid van het besturingssysteem. Die zit sowieso in Windows 7 en 8, waarbij Microsoft het nieuwe OS maar wat graag door de strot van gebruikers duwt. Maar ook binnen Windows 10 zelf is de opdringerigheid alom aanwezig. Microsoft wil maar wat graag dat je de nieuwe browser Edge gebruikt, zelfs al is die verre van af. Hetzelfde geldt voor standaard-apps zoals Groove Music en de Foto- en Video-apps, die constant worden ingesteld als je defaults, ondanks het feit dat er weinig functionaliteit in zit.

Nu is het in een besturingssysteem niet heel gek dat een bepaalde app voorkeur heeft, maar in Windows 10 is dat wel erg geregeld. Bij het kiezen van een alternatieve standaardbrowser staat Edge schaamteloos bovenaan met de zelfbevlekkende tekst "Doe meer met de nieuwe browser van Microsoft". Bij iedere upgrade zet Windows 10 de standaardprogramma's weer terug, en hoewel dat soms "door een onbekende oorzaak" gebeurt heeft het er veel van weg van Microsoft je echt in zijn eigen gecontroleerde omgeving wil houden.

Constant bezig met je OS

Het is vervelend om constant bezig te zijn met je OS

Hetzelfde geldt voor de privacyinstellingen, die telkens worden aangepast, teruggezet naar de oude instellingen. De privacy-settings van het besturingssysteem zijn al sinds het begin van Windows 10 een probleempunt voor veel gebruikers, maar daar lijkt Microsoft zich weinig van aan te trekken en dat frustreert ook in de Anniversary Update. Zeker omdat het vanaf dit moment niet meer mogelijk is om Cortana uit te schakelen (al kun je op eigen risico wat gaan rommelen in de registry om de assistent uit te zetten).

Dat alles maakt dat je constant met Windows 10 bezig bent. Elke keer dat er een update is moet je weer terug je instellingen in om je privacy opnieuw te regelen, je moet nieuw-geïnstalleerde bloatware telkens verwijderen (wat is 3D Builder?!), en je moet je standaardprogramma's weer terugzetten naar je eigen voorkeuren. Dat is veel gedoe, en hetzelfde probleem als waar de gebruikers die vooral niet willen overstappen nu ook tegenaan lopen: Windows 10 is te opdringerig. Windows 7- en 8-gebruikers klagen nu ook dat Microsoft constant bezig is om Windows 10 op te dringen aan hen, al zal dat hopelijk veranderen nu het besturingssysteem niet meer gratis is.
 

Ontbrekende functies

Behalve het feit dat de keus ontnomen wordt, zijn veel nieuwe features in Windows 10 nog steeds summier. Ruim een jaar na de introductie is het nog steeds niet mogelijk Cortana in het Nederlands te gebruiken, al kun je sinds eerder dit jaar de assistent wel gewoon gebruiken in het Engels wanneer je op de Nederlandse regio zit. Of je daar veel aan hebt, is maar de vraag. Cortana kent nog maar weinig Nederlandse zaken zoals routebeschrijvingen naar plaatsen, en het weerbericht zit er meer dan eens naast.
 

Het is eigenlijk bizar dat Edge nog stééds zo weinig extensies heeft

Ook Edge is in de praktijk nog steeds niet erg nuttig, want daar ontbreken nog veel features. In de Anniversary Update wordt het eindelijk mogelijk extensies te gebruiken, maar dat gebeurt op een omslachtige manier die te belachelijk voor woorden is. Je moet de extensies als .exe downloaden, en installeren binnen je browser vanaf je harde schijf.

Het is nog niet bekend hoeveel extensies er bij de Anniversary Update beschikbaar zijn, maar tot nu toe zijn dat er slechts een handjevol. Het is bizar dat er ruim een jaar na de introductie nog steeds zo weinig extensies beschikbaar zijn. Microsoft introduceerde Windows 10 al in september 2014, maar heeft het nog steeds niet voor elkaar gekregen om ontwikkelaars genoeg extensies te laten maken.
 

Goed, maar niet perfect

Dat wil allemaal niet zeggen dat Windows 10 geen goed besturingssysteem is. Er zitten nog steeds genoeg functies in waarvan me erg enthousiast worden, zoals het nieuwe startmenu, de virtuele bureaubladen zijn erg handig, en de nieuwe menu's zijn fraai vorm gegeven. Bovendien is Windows 10 op oude computers beduidend sneller, en draait het na een jaar veel stabieler dan de eerste versies. Daarentegen blijft Windows 10 behoorlijk opdringerig, en voelt het nog steeds aan als een besturingssysteem dat nog ergens midden in de ontwikkelfase zit. Dat is een beetje jammer, maar geen breekpunt. Het werkt, en er wordt aan gewerkt.