Linus Torvalds, de in Finland geboren bedenker van het opensource-besturingssysteem Linux, was er even tussenuit. Een welverdiende vakantie? Nee, dat niet. Ziek of overspannen? Ook niet. Hij besloot om een tijdje aan zichzelf te gaan werken. En nu is hij een nieuw mens.
Torvalds is 49 jaar oud en heeft er een vreemde carrière opzitten. Hij was 21 toen hij het eerste prototype van Linux online zette. Sindsdien is hij de chef van dit project, een spontaan groeiend fenomeen waarvan de betekenis in de ict-wereld groter is dan je denkt – ook als je al weet en begrijpt dat het groter is dan je denkt.
Linux draait op talloze servers over de hele wereld, zit in miljoenen ‘embedded’ systemen en staat natuurlijk aan de basis van Android, het belangrijkste besturingssysteem voor mobiele apparaten. Linus Torvalds heeft zelden een baan gehad die niet voor honderd procent met Linux te maken had. Alleen van 1997 tot 2003 was hij in dienst bij het Amerikaanse chipbedrijf Transmeta.
Voor de rest is hij ‘Benevolent Dictator for Life’ (BDFL), dat wil zeggen dat hij het laatste woord heeft als het erom gaat welke code in Linux wordt opgenomen. Hij is een beroemdheid, een levende legende en voor sommigen een heilige.
Botterik
Maar het is eenzaam aan de top, en zeker als je zo jong zoveel verantwoordelijkheid en verering te verwerken krijgt, kunnen gevolgen voor je persoonlijkheid haast niet uitblijven. Het schijnt dat Finnen toch al een kortaangebonden volkje zijn – Linus Torvalds wist qua botheid een eenzame hoogte te bereiken.
Ter gelegenheid van zijn tijdelijke afscheid zijn er vele sappige citaten online verschenen: “Pleeg maar zelfmoord, het zal de wereld beter maken”, “Dit is geen wedstrijdje pijpen”, mensen waren ‘fucking morons’ en ga zo maar door. Veelal tegen programmeurs die op vrijwillige basis code aan Linux bijdroegen.
Hij heeft deze manier van doen arrogant verdedigd. “Ik ben geen mensenmens,” heeft hij gezegd, en: “Ik geloof niet in beleefd of politiek correct zijn.” Ook een mooie: “Jij kan me niet schelen, de code wel.” Naar it-bedrijf Nvidia stak hij tijdens een conferentie demonstratief, tegenover een camera, de middelvinger op: “Fuck you!” Welwillend is anders, en heilig ook.
Licht gezien
Nu heeft Torvalds dus het licht gezien. Hij trok zich terug om zijn houding te veranderen. Hij bood excuses aan, noemde zijn eigen optreden onprofessioneel en liet weten dat hij hulp zou zoeken om de gevoelens van anderen beter te leren begrijpen. Vrijwel gelijktijdig verscheen een gedragscode voor wie wil bijdragen aan de kernel van Linux die vol staat met begrippen als respect, empathie en verantwoordelijkheid.
Je kunt je vrolijk maken over die plotselinge en totale ommezwaai, maar deze weg is voor Torvalds niet de makkelijkste en wel het meest in het belang van zijn geesteskind. Als hij erin slaagt een prettiger persoon te worden, verdient hij bewondering en applaus. Hopelijk kan hij daar dan inmiddels beter tegen.'
Tekst: Herbert Blankesteijn