1. De prijs

Laten we beginnen met het meest voordehandliggende aspect: De prijs. Je wilt natuurlijk niet te veel betalen voor een VPN, maar hoe bepaal je wat de prijs is?

Het is verleidelijk een gratis VPN-dienst te kiezen, al dan niet in de vorm van een add-on of app. Dat raden we echter af, want zeker bij VPN's is gratis nooit écht gratis. Zo was er de populaire add-on Hola, waarmee je in Chrome en Firefox van regio kon wisselen in bijvoorbeeld Netflix. De VPN bleek later echter notoir onveilig te zijn omdat het de verbindingen van gebruikers misbruikte in een groot botnet.
 

'Gratis' is zelden echt gratis

Je moet je bij een gratis VPN (en eigenlijk elke internetdienst) afvragen wat het verdienmodel is. Misschien heeft de VPN-dienst wel een gratis én een betaalde versie, en hoopt het bedrijf je met een gratis proefperiode te verleiden de betaalde variant aan te schaffen. Of de VPN probeert geld te verdienen door advertenties te tonen tijdens je verbinding. Kortom: Als het verdienmodel onduidelijk is, is het niet slim die te gebruiken. Het geld moet immers ergens mee verdiend worden.

Voor een goede VPN kun je dus het beste betalen - al is het moeilijk een goed bedrag op zo'n dienst te plakken. De kosten stijgen vaak naarmate er meer servers beschikbaar zijn en er een snellere verbinding wordt behaald. Daarover vertellen we later meer.
 

2. Aantal servers en locaties

Bij een VPN maak je gebruik van externe servers, en bij een goede VPN kun je dan ook gebruik maken van een selectie aan servers.

Dat heeft een paar voordelen. Zo vallen servers onder de jurisdictie van het desbetreffende land. Bij een verzoek van bijvoorbeeld de politie om data af te staan is het beter om een server in een land als Costa Rica te hebben dan in Amerika.

Er is ook een pragmatische reden om te kiezen voor een dienst met meerdere servers. Veel diensten zijn nog steeds regiogebonden, dus kun je met servers in Amerika het Amerikaanse (en grotere) aanbod bekijken. En dan is er nog het aanbod van andere landen zoals Canada, dat is weer anders.
 

Amerika heeft geen verplicht dataretentie

Bekijk dus van tevoren of je VPN-dienst gebruik maakt van servers in meerdere landen, en welke landen dat zijn. Als je serieus bent over je privacy, kies je voor servers die in een land staan dat niet zomaar informatie uitwisselt. Je kunt hier meer informatie vinden over landen met een dataretentieverdrag. Opvallend is overigens dat de Verenigde Staten géén verplichting biedt aan bedrijven om data op te slaan.
 

3. De locatie van het bedrijf

Gerelateerd aan het bovenstaande punt: Kijk ook goed waar het moederbedrijf zit. Het maakt niet alleen uit waar de servers staan, maar ook het land dat de dienst aanbiedt. Dat heeft misschien niet alle informatie over je surfgedrag, maar wel of je een account hebt, wat je emailadres daar is, en met welke creditcard je dat betaalt. En dat is misschien informatie die je ook achter wil houden...

Als je dat echt wilt voorkomen, kun je in veel gevallen wel gebruik maken van een anoniem emailadres, maar de echte anonimiteit krijg je als je de dienst betaalt in Bitcoins. Daarmee ben je helemaal niet te traceren.
 

4. Het bijhouden van logs

Dit is een belangrijke: Houdt de VPN-dienst logs bij van wat je doet?

Het verschilt per dienst welke logs er al dan niet worden bijgehouden. De bekendste en meestgebruikte diensten houden vaak geen logs bij, maar het kan zijn dat er alsnog wel wordt bijgehouden
 

Een VPN die logt is eigenlijk overbodig

Meestal is de precieze inhoud van wat je over een VPN doet niet in te zien (want dat is versleuteld), maar het is vaak wel bij te houden welke websites er worden bezocht. Wanneer er wordt gelogd, kun je er vanuit gaan dat wordt bijgehouden vanaf welk IP-adres je origineel komt.

Ook is na te gaan op welke tijden je je VPN hebt aangezet en hoeveel bandbreedte je hebt verbruikt. Die data is door opsporingsdiensten in sommige gevallen te correleren met waarvan je wordt verdacht (bijvoorbeeld het downloaden van films). Je wil dus een VPN die niet logt. Die kosten in veel gevallen wel meer geld...

Je komt daarachter door het te vragen aan je VPN-dienst. Diensten die specifiek niet loggen geven dat vaak heel duidelijk aan, en gebruiken dat als één van hun belangrijkste verkoopargumenten.
 

5. De verschillende encryptie-protocollen

Bij encryptie moet je kiezen tussen snelheid en veiligheid

Er bestaan verschillende encryptie-protocollen in VPN's, die voor- en nadelen hebben. Een goede VPN ondersteunt uiteraard alle protocollen, maar afhankelijk van waarvoor je de VPN wil gebruiken moet je goed opletten van welke protocollen je gebruik kunt maken. Voor een volledige vergelijking tussen de protocollen kun je ook hier kijken.

PPTP: Dit is een inmiddels oud protocol, dat niet volledig veilig meer is. Er zitten een aantal gaten en lekken in PPTP, waardoor het makkelijk is het verkeer te onderscheppen en te ontsleutelen. Daar staat wel tegenover dat PPTP veruit het snelste protocol is, waardoor het prima geschikt is om regioblokkades van (legale) diensten als Netflix te omzeilen.

L2TP/IPSEC: Let op dat dit een verbeterde variant is van het inmiddels oude (en onveilige) L2TP-protocol. L2TP/IPSEC ondersteunt AES-encryptie en is daarmee het veiligste protocol van allemaal. Daar staat wel tegenover dat je met L2TP/IPSEC inlevert op snelheid, want deze verbinding is een stuk trager dan PPTP. Fijn dus als je anoniem en veilig wil blijven, minder handig als je probeert te streamen of te downloaden.
L2TP/IPSEC wordt daarnaast native ondersteund in Android en iOS, dus kun je de VPN direct in je systeem zetten.

OpenVPN: Dit is de opensource-variant van een VPN, die het surfen stabiel en snel maakt. OpenVPN maakt gebruik van OpenSSL en TLS zodat het onder andere AES-encryptie ondersteund en is daarmee erg veilig. Bovendien is OpenVPN direct in een router te installeren als je bijvoorbeeld DD-WRT gebruikt, al moet je er voor de meeste platformen zoals Android en iOS een speciale app voor gebruiken. OpenVPN is daarnaast ook makkelijker te installeren op servers waarmee je volledige verbinding veiliger wordt.

Een goede VPN-dienst ondersteunt alle protocollen, maar OpenVPN wordt niet overal ondersteund. Kijk daar dus naar voor je er gebruik van maakt.