Drie grote rechtszaken tussen de EU en techbedrijven
De EU heeft meer dan eens miljoenenboetes gegeven aan grote techbedrijven. Soms zijn die er in hoger beroep nog semi-onderuit gekomen, maar vaak gaan er toch miljoenen in de Europa-pot. Belangrijker nog is dat deze bedrijven hun beleid vervolgens moeten aanpassen, om de burgers in Europa te beschermen. Dit zijn drie grote rechtszaken tussen de EU en techbedrijven van dit moment.
De EU wil graag dat er meer regels komen voor online verkeer. Facebook, Google en Apple hebben inmiddels zoveel macht, dat de EU graag ziet dat dit wordt aangepakt, nu mensen zo afhankelijk zijn geworden van deze diensten.
Het introduceerde daarom eind 2020 de Digital Services Act en de Digital Markets Act. Enerzijds om te zorgen dat er meer transparantie is over online adverteren, anderzijds om te zorgen dat er gezonde concurrentie blijft bestaan tussen de bedrijven.
Europa versus Facebook
Facebook overweegt weg te gaan uit Europa. Het trekt alle regels erg slecht, zoals nu ook blijkt uit het WhatsApp-debacle. Overal ter wereld moeten mensen die WhatsApp willen gebruiken akkoord gaan met het feit dat data wordt gedeeld met Facebook. In Europa hebben we de Algemene Verordening Gegevensbescherming die regelt dat bedrijven niet zomaar je informatie mogen doorspelen naar anderen.
Aangezien Europa de overname van WhatsApp door Facebook alleen heeft goedgekeurd met als voorwaarde dat er geen gegevens tussen beide apps zouden worden uitgewisseld, hoeven Europese WhatsApp-gebruikers dus niet met dit beleid akkoord te gaan.
Facebook is een rechtszaak gestart tegen de EU, omdat het geen persoonsgegevens van burgers uit de EU naar de Verenigde Staten mag loodsen, zeker sinds het Privacy Shield ongeldig is verklaard. Facebook ziet niet hoe Instagram en Facebook nog diensten kunnen leveren in Europa. Het denkt dat als data op Europees grondgebied wordt opgeslagen, Amerikaanse inlichtingendiensten hier volgens de Amerikaanse wet alsnog toegang toe hebben en dat de EU dus vervelend bezig is.
Ook meent Facebook dat Europese burgers juist veel te danken hebben aan Facebook en Instagram: het heeft 410 miljoen particuliere en zakelijke gebruikers, die in 2019 208 miljard euro aan omzet hebben gerealiseerd via een Facebook-app.
Europa versus Google
De commissie is gestart met een onderzoek naar de advertentietechnologie van Google en een onderzoek naar Googles omgang met data. Het zijn nog geen rechtszaken, maar in het verleden heeft Google al 8 miljard aan boetes van de EU gekregen, dus het zal ons niets verbazen als dit wel uitmondt in een rechtszaak.
De Europese Commissie heeft zorgen over hoe Google data verzamelt, maar ook hoe het data gebruikt, verwerkt en er geld mee verdient. Bovendien is het onduidelijk hoe het precies toegang krijgt tot data. Reden dus voor meerdere onderzoeken. Hoewel de EU vooral adverteerders ondervraagt, heeft Google gezegd dat het mee wil werken aan de onderzoeken.
Dat is verstandig van Google, dat 2,4 miljard euro moest betalen voor het voortrekken van Google Shopping in de Google-zoekresultaten. Ook kreeg het boetes voor machtsmisbruik met Android en advertentiedienst AdSense.
Waarschijnlijk is de Europese Commissie echter nog niet klaar met Google. Zo heeft het bedrijf in meerdere Europese landen geschillen met uitgevers over het hoe het media-artikelen toont en hoe het met de verdeling van geld voor clicks zit. In Australië is het zelfs uitgemond in een grote ruzie, waarbij Google uiteindelijk veel water bij de wijn heeft gedaan om toch te mogen blijven in het land.
Europa versus Apple
Apple zit nog middenin één van de grootste techruzies van de laatste tien jaar, namelijk die met Epic Games over de inkomsten van Fortnite. Ook andere bedrijven zijn opgestaan om te klagen over het strenge beleid van Apple met zijn App Store.
De Europese Commissie is eveneens niet te spreken over het beleid van Apple als het om zijn applicatiewinkel gaat. Het beticht Apple van machtsmisbruik. Zo zou het te hoge kosten rekenen voor ontwikkelaars om hun game of app in de App Store te zetten. De EU heeft hier vooral moeite mee als het gaat om een app die Apple zelf ook maakt. Denk bijvoorbeeld aan Apple Music versus Spotify. Dit ligt extra gevoelig omdat Spotify een Zweeds bedrijf is.
De EU meent dat Apple met zijn App Store een poortwachter is voor mensen die iPhones en iPads gebruiken. Apple stelt te makkelijk strenge regels aan anderen, bijvoorbeeld wanneer het gaat om streamingdiensten. Een gamestreamingdienst mag bijvoorbeeld alleen in de App Store staan als van elke game een aparte pagina is gemaakt.
Dat is al een vooruitgang, want eerst werden ze standaard geweerd door Apple, dat zijn eigen gamedienst Apple Arcade heeft. Kortom, de EU heeft wel degelijk een punt, maar is nog met onderzoeken bezig om te zien welke stappen er komen, eventueel gebaseerd op Artikel 102 van het Europees Werkingsverdrag:
Nieuwe regels en hogere boetes nodig
De techbedrijven zijn uiteraard geen fan van de miljoenenboetes, maar die vielen mee als wordt gekeken naar de boetes tot nu toe. Dat kan echter flink veranderen als de twee nieuwe Acts van kracht zijn. De EU wil bedrijven die zich niet aan de nieuwe regels houden boetes geven van tussen de 6 en 10 procent.
Dat is een flinke slok op een borrel voor bijvoorbeeld Google, dat vorig jaar een omzet had van 161 miljard dollar. Facebooks omzet was 70 miljard dollar. Kortom, de boetes die de bedrijven eerst niet deerden, zullen met de nieuwe regels van de EU zodanig hoog uitpakken dat ze wel moeten luisteren.