De risico's van illegaal downloaden uit nieuwsgroepen

Het gebruik van usenet is al jarenlang omstreden, maar tot nu toe is het Stichting Brein niet gelukt om dit downloadnetwerk offline te krijgen. Toch wint de entertainmentindustrie langzaam maar zeker terrein. Wat zijn de risico's van illegaal downloaden?

Lees eerst: Waarom downloaden van nieuwsgroepen nog altijd in trek is

De afgelopen jaren zijn allerlei usenetfora gesloten, waarvan FTD met ruim vierhonderdduizend leden de bekendste is. Bovendien wissen usenetproviders op verzoek van voornamelijk Amerikaanse filmmaatschappijen populaire series en films van hun servers, waardoor de nieuwste titels niet meer makkelijk zijn te vinden. 

Stichting Brein zit uploaders van illegaal materiaal nadrukkelijker op de hielen. Zo weet deze auteursrechtwaakhond zelfs klantgegevens van usenetproviders te ontfutselen. Kortom, het lijkt vandaag de dag steeds riskanter om via usenet mediabestanden uit te wisselen.

Het onrechtmatig publiceren (uploaden) van auteursrechtelijk beschermde bestanden, was altijd al verboden. Sinds 2014 is ook het downloaden van films, series en muziek voor eigen gebruik niet meer toegestaan. Aangezien er op usenet nauwelijks rechtenvrije mediabestanden in omloop zijn, is het gebruik van dit downloadnetwerk zeer omstreden. Niet voor niets investeren auteursrechtorganisaties zeer veel geld in de bestrijding van usenet. 

Veilig downloaden

Gebruikers van dit downloadnetwerk hebben er om die reden veel belang bij om anoniem te blijven. Hiervoor zijn er diverse mogelijkheden. Via een reguliere verbinding met usenet zien internet- en usenetproviders precies welke bestanden je binnenhaalt. Dat is voor je persoonlijke veiligheid natuurlijk ongewenst en wie weet houden bepaalde organisaties wel een database bij met al je downloadactiviteiten. Om die reden is het verstandig om usenetverkeer te versleutelen. 

Nagenoeg iedere provider ondersteunt SSL-encryptie

Nagenoeg alle usenetproviders ondersteunen het gebruik van SSL-encryptie. Het downloadverkeer tussen de nieuwsserver en jouw pc is daarmee versleuteld en onleesbaar voor derde partijen. Wie alleen SSL-encryptie onvoldoende vindt, voegt met een VPN-verbinding een extra beveiligingslaag toe. Omdat je IP-adres daarmee gecamoufleerd wordt, zien internetproviders niet wanneer je verbinding maakt met usenet. Sommige usenetproviders leveren bij bepaalde abonnementen een VPN-server, zoals Giganews.

Uploaders gezocht

De grootste uitdaging van Stichting Brein en andere belanghebbenden is om de identiteit van overtreders op een rechtmatige manier te achterhalen. Vanwege het grootschalige misbruik richt deze auteursrechtwaakhond zich met name op de aanbodzijde van usenet. Wie plaatst de bestanden online en geeft daar via spots op usenetfora ruchtbaarheid aan? 

Aangezien posters op usenet altijd een schuilnaam gebruiken, lijkt het lastig om de ware identiteit te achterhalen. Onlangs pakte een gerechtelijke uitspraak echter zeer in het voordeel uit van Stichting Brein. Deze uitspraak kan het toekomstperspectief van usenet als downloadnetwerk weleens voorgoed veranderen. Daar waar usenet- en internetproviders normaliter altijd de privacy van hun klanten beschermen, werden Eweka en Usenetter na tussenkomst van de rechter alsnog gedwongen om naw-gegevens van twee overtreders af te staan. 

© PXimport

Stichting Brein wil met deze gegevens vermoedelijk een civiele rechtszaak starten of een schikking treffen, aangezien deze bewuste personen onrechtmatig e-books via usenet hebben verspreid. Het is zeer aannemelijk dat auteursrechtorganisaties, filmmaatschappijen en andere belanghebbenden in de toekomst via deze wijze vaker privégegevens van overtreders zullen opvragen. 

De vraag is in hoeverre deze ontwikkeling de doodsteek is voor usenet, aangezien het uploaden van beschermde bestanden steeds meer risico’s met zich meebrengt. Wanneer het aanbod namelijk grotendeels wegvalt, is er definitief een streep door dit downloadnetwerk te zetten, en dat is iets dat de film- en muziekmaatschappijen natuurlijk toejuichen.

Unesnet-boete

Uploaders van beschermde bestanden nemen allerlei maatregelen om anoniem te blijven, al lukt dat niet altijd even goed. Onlangs kwam Stichting Brein naar eigen zeggen bij toeval een grootschalige uploader van zo’n 18.000 muziekbestanden op het spoor, waaronder werk van Eric Clapton, Madonna en Adèle. Deze man publiceerde onder de schuilnaam trein1600 spots met nzb-linkjes op Spotnet, waarmee bezoekers complete albums en volledige discografieën konden ophalen uit de nieuwsgroepen. 

Boete voor uploader: 15.000 euro

Uit de message-ID’s van de bestanden bleek dat de spotter ook de oorspronkelijke uploader was van de muziekbestanden. De onfortuinlijke poster kreeg een schikkingsvoorstel van maar liefst 15.000 euro op de deurmat en het verzoek om de activiteiten per direct te beëindigen. Werd er niet betaald, dan zou er een rechtszaak volgen. Er volgde overeenstemming over de schikking.

Risico's van illegaal downloaden

Vooralsnog richt Stichting Brein zich nog niet op mensen die films, series en muziek vanaf usenet downloaden. De organisatie pakt vooral usenetfora en individuele uploaders aan. Toch is het niet ondenkbaar dat ook downloaders op termijn moeten vrezen voor een heksenjacht. Brein-directeur Tim Kuik meldde vorig jaar al eens in een radioprogramma dat gebruikers van illegale downloaddiensten in de toekomst mogelijk schadeclaims tegemoet kunnen zien namens rechthebbenden. 

In dit voorbeeld ging het overigens specifiek over de illegale streamingdienst Popcorn Time, maar het illegaal gebruik van usenet is natuurlijk een soortgelijke overtreding. Nederlandse filmbedrijven lopen bovendien met het idee rond om illegale downloaders te ‘verrassen’ met waarschuwingen, waarbij de overtreders tegen relatief kleine bedragen schikkingen kunnen treffen. Dergelijke filmbedrijven houden lijsten met IP-adressen bij. Hiervoor is er wel medewerking van internetproviders nodig om achter de corresponderende naw-gegevens te komen. 

Filmbedrijven houden een lijst van ip-adressen bij

Vermoedelijk geven deze bedrijven alleen privégegevens onder gerechtelijke dwang af. Vooralsnog gaat de Nederlandse rechtspraak hierin niet mee, want internetprovider Ziggo hoefde van een vermeende usenetovertreder geen adresgegevens af te geven. Maar dat is natuurlijk geen garantie dat de rechter in toekomstige zaken dezelfde beslissing neemt. Voor diegenen die via een versleutelde verbinding downloaden, lijkt de pakkans overigens zeer gering.

DMCA's

Naast het actief jagen op usenetfora en individuele uploaders heeft de filmindustrie nog een instrument in handen om illegaal aanbod in de nieuwsgroepen te bestrijden. Nagenoeg alle usenetproviders voeren namelijk een zogeheten DMCA-beleid (Digital Millenium Copyright Act). Kortgezegd is dit een Amerikaanse wet die het mogelijk maakt om een eigenaar van een online-server (bijvoorbeeld een downloadsite of nieuwsserver) te dwingen om mediabestanden te verwijderen waarbij er sprake is van inbreuk op het auteursrecht. Dit gaat via zogeheten notice & takedown-verzoeken. 

Wanneer de eigenaar van de openbare server gehoor geeft aan het verzoek, kan diegene niet aansprakelijk worden gesteld voor eventuele financiële schade. Vooral Amerikaanse televisie- en filmmaatschappijen maken gebruik van DMCA en sturen via automatische scripts op grote schaal verzoeken naar usenetproviders. Wanneer je bijvoorbeeld een aflevering van een populaire serie downloadt, bestaat de kans dat je een foutmelding krijgt. Voor het aanbod op usenet is het DMCA-beleid dus een belemmerende factor.

© PXimport

Toekomst van nieuwsgroepen

Auteursrechtorganisaties en diverse overheden proberen het gebruik van usenet onaantrekkelijker te maken. Eigenaars van usenetfora en individuele uploaders krijgen dreigbrieven en Amerikaanse content is soms geblokkeerd vanwege notice & takedown-verzoeken. Het aanbod slinkt langzaam maar zeker, omdat steeds minder uploaders het risico nemen om hun steentje aan het downloadnetwerk bij te dragen. Is dit het begin van het einde? 

Waarschijnlijk niet! Net zoals iedere andere vorm van illegaliteit, valt piraterij niet uit te wissen. Er zullen altijd mensen zijn die het risico nemen om films, series en muziek via usenet illegaal te verspreiden. En er zullen altijd mensen zijn die deze bestanden vervolgens weer downloaden, zeker omdat je dat anoniem kunt doen. 

Verder is het vanuit juridisch oogpunt zeer lastig om usenet offline te krijgen, aangezien het platform nog steeds legaal gebruikt wordt als discussieforum. Ook praktisch gezien is het neerhalen van usenet zo goed als onmogelijk, want duizenden internationale servers verspreid over de hele wereld synchroniseren de bestanden met elkaar. 

Deel dit artikel
Voeg toe aan favorieten