Zo werkt de zelfvarende boot in Amsterdam

Toen Pieter Boon en zijn collega’s een kleine boot kochten om door de Amsterdamse grachten te varen, leek het eigenlijk heel logisch om daar een zelfvarende boot van te maken. Boon werkt namelijk bij een bedrijf dat specialiseert in kunstmatige intelligentie en big data. Inmiddels is de boot bijna klaar om zelfstandig te water te gaan.

“Sorry ik viel even weg, ik vaar nu net het IJ over.” De wind maakt het telefoongesprek moeilijk te verstaan en regelmatig moet Pieter Boon zijn gesprek onderbreken om zijn collega ergens op te wijzen. “Paul, ik voel op dit stuk altijd een extra sterke stroom, let daar even op.” Het is lastig een goed gesprek te voeren met Boon, maar dat heeft een heel goede reden: hij vaart dagenlang op en neer door de Amsterdamse grachten en kanalen om zijn zelfvarende boot slimmer te maken.

Over een tijdje moet Xomnia’s sloep volledig autonoom door de grachten van de hoofdstad varen, maar voor het zover is moet de boot eerst heel veel data verzamelen.

Pieter Boon werkt bij Xomnia, een bedrijf dat datamining en machine learning gebruikt om AI-toepassingen te maken. Het bedrijf is in het hartje van de hoofdstad gevestigd en dat was reden genoeg om een boot aan te schaffen. Gewoon om de vrijmibo in de grachten te vieren, zoals zoveel Amsterdammers dat op mooie dagen doen. Boon en zijn collega’s wisten een oude reddingssloep op de kop te tikken.

“Zo’n ding dat in een ver verleden eens aan een cruiseschip vast had gezeten”, vertelt Boon. “Hij was knaloranje, maar we wilden de sloep liever in de kleuren van ons bedrijf hebben.” Tijdens het schilderen kreeg hij een idee: waarom konden ze deze boot niet zelf laten varen? Daar hadden zijn collega’s, ook allemaal fanatieke knutselaars en programmeurs, wel oren naar.

Programmable Logic Controller

Hardwarematig viel het Boon mee om de boot aan te sturen. “Het is relatief simpel. Er zit een aantal aandrijvingen in de boot ingebouwd waar een Programmable Logic Controller (PLC) tussen zit, die we vervolgens met een laptop kunnen aansturen. Daarmee kunnen we de linker- of rechteraandrijving aansturen, of de motor.” Die laptop moet overigens wel krachtig genoeg zijn, want voor het gebruik van neurale netwerken zoals TensorFlow heb je behoorlijk wat rekenkracht nodig.

Omdat het bedrijf zich specialiseert in AI was er al veel kennis op dat vlak in huis, wat goed uitkwam voor een dergelijk project. Zo had één collega al ooit eens gewerkt met een neuraal netwerk voor een pilot op het gebied van objectherkenning. Dat is belangrijk voor het maken van een autonoom voertuig. Boon: “Uiteindelijk moet de boot patronen gaan herkennen en daar vervolgens de juiste acties aan koppelen, zoals het bijsturen van de boot of het sneller of langzamer laten varen.”

zelfvarende boot

© PXimport

Maar voor de boot zover is moeten de makers wel eerst een flink aantal testvaarten maken. Het neurale netwerk moet namelijk eerst tijd (en data) hebben om te leren hoe het bijvoorbeeld obstakels kan herkennen, en wat een kapitein normaal gesproken zou doen om die te omzeilen. Ook belangrijk: hoe moet er worden omgegaan met wind, plotseling veranderende stroming en andere kanaalvaarders?

Boon is daarom druk aan het werk. De afgelopen dagen zat hij, samen met zijn collega Paul die het neurale netwerk ontwerpt, vier uur per dag in de sloep en voer hij kriskras op en neer om de boot alles te leren wat je in een normale vaarsituatie ook tegen kunt komen. Volgens Boon is het niet meer dan logisch dat ook de scheepvaart autonomer wordt.

“De auto-industrie is al zo hard op weg, en in de scheepvaart zijn er wel een paar initiatieven, maar die zijn vaak nog niet zo vergevorderd. Dit begint nu heel concreet te worden, de boot vaart al voor een groot deel uit zichzelf.”

Smart Shipping Challenge

Boon heeft het project uit zichzelf opgezet en heeft inmiddels veel geïnteresseerde partijen gevonden die misschien met hem in zee willen gaan. Enkele maanden geleden sprak hij bij de Smart Shipping Challenge (SMASH), een initiatief van Rijkswaterstaat om de binnen- en scheepvaart ‘slimmer’ te maken. Hij raakte daar aan de praat met iemand die er wel oren naar had om de technologie ook in te zetten in eigen schepen.

“Daar is serieuze interesse voor, dus ik hoop dat we de software binnenkort kunnen doorontwikkelen binnen de professionele vaart. Wat je vervolgens moet doen, is de specifieke vaarroutes en -bewegingen van andere schepen inladen in het programma, maar dat is slechts een kwestie van tijd.”

Pogingen van Boon om overheidssubsidie te krijgen voor de boot vielen in het water, maar dat weerhield hem er niet van door te zetten. Sterker nog, het feit dat de boot vrijwel helemaal gefinancierd is door sponsoren, partners en wat eigen inbreng is één van de dingen waar hij het meest trots op is.

“Zoveel van dit soort projecten stranden omdat de makers niet doorzetten of teveel theoretische plannen moeten schrijven voor investeerders. Te weinig mensen dóén het gewoon, gaan aan de slag en bouwen iets waarmee ze kunnen aankomen bij investeerders. Daar heb je vaak veel meer aan.” Voorlopig blijft Boon dus nog even doorvaren. Niet alleen om de Xomnia-boot autonomer te maken, maar hopelijk ook de rest van de scheepvaart.

Deel dit artikel
Voeg toe aan favorieten
ID.nl logo

ID.nl, onderdeel van Reshift BV, is in 2022 gestart en uitgegroeid tot de meest toonaangevende en complete consumentensite van Nederland. Het doel van ID.nl is om de consument te helpen met alle technologie die hoort bij het dagelijks leven: van smart-health-meters tot e-bikes, van warmtepompen tot zonnepanelen - en alles daar tussenin!

Duidelijk, betrouwbaar en onafhankelijk: ID.nl maakt moeilijke dingen makkelijk.

Contact

ID.nl

Nijverheidsweg 18

2031 CP Haarlem

info@id.nl

Telefoon: 023-5430000