Wat betekent de 'Safe Harbor'-uitspraak in de praktijk?

Privacyvoorvechters zijn blij met een uitspraak van het Europees Hof van Justitie, waarin staat dat Amerika niet genoeg doet om de privacy van Europese burgers te beschermen. De zogenoemde 'Facebook-zaak' is een overwinnig voor internetgebruikers op de NSA, maar wat betekent de uitspraak nou in de praktijk?

Wat is er precies uitgesproken?

Het Europees Hof van Justitie heeft gezegd dat 'internetbedrijven zoals Facebook' geen data van Europese burgers mogen opslaan op Amerikaanse servers. Dat mocht altijd wel, door het zogenaamde 'safe harbor'-verdrag ('veilige haven'). Dat is een afspraak tussen Amerika en Europa, waarin staat dat bedrijven gegevens van gebruikers mogen opslaan op servers op elkaars grondgebied. Dat mag, zolang het de Europese wetgeving respecteert.

Amerika respecteert die Europese gegevens echter niet goed genoeg. Naar aanleiding van de onthullingen over de NSA zegt de rechter dat het duidelijk is dat Amerika niet genoeg doet om de privacy van burgers te beschermen.

Dat betekent in de praktijk dat Amerikaanse bedrijven zoals Facebook en Google geen gegevens mogen opslaan in Amerika.
 

Wat ga ik hiervan merken?

Waarschijnlijk niets. Voor eindgebruikers maakt de nieuwe uitspraak weinig uit, het zijn vooral de bedrijven zelf die zich moeten houden aan de nieuwe uitspraken.

In de praktijk betekent het dat het een klein beetje anoniemer is geworden om op internet te gaan. In dit specifieke geval mag Facebook geen gegevens over je opslaan op Amerikaanse servers. Facebook maakt een profiel van gebruikers op basis van hun 'likes' en welke pagina's ze bezoeken.

Wat de uitspraak precies betekent voor bedrijven, is echter nog niet helemaal duidelijk. Die moeten nu een andere manier vinden om gegevens van Europese gebruikers op te slaan op Amerikaanse servers. Waarschijnlijk komt dat erop naar dat zij hun gegevens moeten opslaan in Europa, en daarmee aan Europese wetgeving moeten voldoen.

Europese wetgeving zegt onder andere dat nationale Europese privacy-waakhonden (zoals het Nederlandse CBP) hun eigen onderzoek mogen instellen naar het opslaan van gegevens van Facebook of Google.
 

Dus ik kan weer rustig al m'n gevoelige data op Google Drive zetten?

Niet helemaal. Het is namelijk niet zo dat de NSA nu helemaal niets meer mag opzoeken van Europese burgers. Sterker nog, de meeste afluisterpraktijken blijven gewoon bestaan onder oudere modellen. Zo kan de NSA nog steeds kabels aftappen en meta-data opslaan van emailverkeer.

Bovendien kunnen bedrijven afspraken maken met nationale toezichthouders, waardoor er alsnog dataverkeer naar Amerika mag worden doorgesluisd. Hoe dat echter precies werkt en vorm krijgt, is nu nog niet bekend.
 

Wat betekent de uitspraak dan wel?

De uitspraak zorgt ervoor dat burgers meer rechten hebben als het om hun persoonlijke gegevens gaat. Zo kunnen ze makkelijker een klacht indienen bij bijvoorbeeld het College Bescherming Persoonsgegevens, de Nederlandse privacy-waakhond. Het CBP mag in zo'n geval zelfs verbieden dat profielinformatie mag worden opgeslagen op Amerikaanse servers.

Het CBP moet daarbij echter per bedrijf bekijken of het voldoet aan de Nederlandse privacywetgeving. Het is dus nog helemaal niet 100% zeker dat Facebook ook van Nederlanders te veel opslaat. Daar moet eerst onderzoek naar worden gedaan.

Ook kunnen burgers nu bijvoorbeeld een verzoek doen om inzage te krijgen in welke gegevens de NSA precies van hen opslaat. Dat is echter makkelijker gezegd dan gedaan, want zo'n verzoek zou waarschijnlijk jaren duren en juridisch ontzettend complex zijn.
 

Waar komt deze uitspraak ineens vandaan?

De uitspraak komt uit een rechtszaak die een Oostenrijker had aangespannen tegen Facebook. De privacy-activist Maximillian Schrems vond dat de onthullingen van Edward Snowden genoeg hadden aangetoond dat zijn persoonlijke gegevens niet veilig zijn bij Facebook, omdat ze daar worden doorgesluisd naar de Amerikaanse opsporingsdiensten als de NSA. Schrems klaagde Facebook aan in Ierland, maar de rechtszaak liep door tot het Europees Hof van Justitie, de hoogst mogelijke gerechtelijke macht.

Deel dit artikel
Voeg toe aan favorieten