Iedereen kent wel de fotocommunity 'Hot or Not?' (www.hotornot.com), waar mensen een foto van zichzelf kunnen insturen. Andere bezoekers beoordelen hoe aantrekkelijk u eruit ziet. Onderbroekenfabrikant Sloggy deed eerder dit jaar iets soortgelijks met www.kontest.nl, waar mensen hun billen konden laten beoordelen. Als u zelf een fotolog wilt beginnen kunt u zich aansluiten bij een fotocommunity zoals Moblog.nl, maar dan hebt u geen directe toegang tot de server, geen uitgebreide statistieken en geen mogelijkheid om te tweaken en de weergave te veranderen. Gelukkig is het niet zo moeilijk om zelf een fotolog te maken voor uw eigen website. Via Hotscripts.com zijn er heel wat scripts te vinden waarmee dat kan. Wij kozen twee gratis php-scripts uit: het deels Nederlandstalige PPA (www.ppa.baiz.org) en de tool 4Images (www.4homepages.de), dat in het Engels, Duits, Frans en Spaans verkrijgbaar is. Beide scripts zijn gratis bij niet-commercieel gebruik. Wilt u 4Images op een commerciële website gebruiken, dan kunt u voor € 99 een licentie aanschaffen. Welke van deze twee u kiest, maakt niet zoveel uit, al zijn er duidelijke kwaliteitsverschillen: 4Images ziet er verzorgder uit en wordt beter onderhouden, terwijl de ontwikkelaar van PPA moeite heeft om foutloos te spellen. Bovendien is de Nederlandse versie van het script maar gedeeltelijk vertaald. Met beide scripts kunnen bezoekers zelf foto's uploaden, commentaar toevoegen, stemmen op foto's en e-cards versturen. Voorbereiding Om PPA of 4Images te kunnen gebruiken moet uw hostingprovider minimaal php 4.0.5 en MySQL 3.23 beschikbaar stellen en op de server moet de GD-library of Image Magick (zie kader) aanwezig zijn om automatisch thumbnails te tonen. Verder is het verstandig vooraf uit te rekenen hoeveel bezoekers en dataverkeer u verwacht. Het maakt verschil of u een persoonlijk fotolog of een fotocommunity wilt maken. Een foto in goede (web)kwaliteit van 200 KB zal bij 500 views per dag al 3 GB dataverkeer per maand opleveren. Een populaire community trekt al snel 2000 views per dag en 20 GB dataverkeer per maand. Let ook even op of uw provider het maken van fotoalbums wel toestaat. plaatjes staan in volgorde van prioriteit Een e-card versturen in PPA. Bezoekers kunnen in PPA zelf commentaar geven op een foto. Een omschrijving toevoegen aan een foto in PPA. Functies van een fotolog Met zowel PPA als 4Images kunt u de foto's in albums of in categorieën indelen. Als u dat wilt, kunt u toestaan dat geregistreerde bezoekers ook hun eigen foto's kunnen uploaden, maar deze functie kunt u ook blokkeren. De bezoekers kunnen de foto's op verschillende manieren bekijken: vooruit en achteruit bladeren door een galerie, zoeken naar een specifieke foto of een automatische diashow starten. Verder kan een bezoeker de foto als e-card versturen en in een printervriendelijke versie weergeven. Hij kan de foto een cijfer geven (voting) of commentaar geven via een webformuliertje. Er zijn uitgebreide statistieken beschikbaar, zodat van elke foto het aantal hits bekend is. U kunt dan een top 5 van meest bekeken foto's of foto's met de hoogste waardering samenstellen. Het uiterlijk van het fotolog kan worden aangepast met thema's. Installatie Beide scripts zijn eenvoudig te installeren. U downloadt het bestand ppa.zip van www.ppa.baiz.org of u gaat naar www.4homepages.de om daar het zipbestand van 4Images en eventueel het Engelse taalpakket te downloaden. Vervolgens kunt u de zip-bestanden uitpakken en via ftp uploaden naar een aparte map op de webserver, die u bijvoorbeeld 'ppa', '4images' of 'fotolog' noemt. Zorg wel dat de oorspronkelijke structuur van de bestanden (inclusief submappen) behouden blijft. Vervolgens moet u uw fotolog aanmaken en configureren. Dit verloopt voor PPA en 4Images verschillend. PPA Bij PPA stelt u voor de map Album de schrijfrechten in op CHMOD 777 (drwxrwxrwx). De rest van de configuratie verloopt via een installatiescript, dat u via www.uwdomein.nl/ppa/install.php opstart. De exacte url is afhankelijk van de naam van uw domein en de gekozen submap. Tijdens de configuratie (zie kader 'Inrichten van uw fotolog in PPA') worden drie MySQL-databases aangemaakt: voor de foto's zelf, voor de albums en voor de commentaren. Er is een rudimentaire sql-editor in het Admin-gedeelte van PPA beschikbaar, maar wie intensiever aan de databases wil werken kan beter PhpMyAdmin installeren. Nieuw fotoalbum maken in PPA. Om de rest van de configuratie uit te voeren, logt u in als administrator. Er verschijnt dan een menu met uitgebreide admin-functies, waarbij vooral Album-Config en System-Config van belang zijn. Met Album-Config maakt u een nieuw album aan. U vult een naam en een omschrijving voor het album in. Verder bepaalt u of uploads door bezoekers zijn toegestaan. Daarnaast kunt u op dit scherm foto's uploaden en zoeken naar aanwezige foto's. Via het onderdeel System-Config legt u de globale eigenschappen van het fotolog vast. U legt het profiel van de administrator (naam, wachtwoord, e-mailadres) vast en geeft adressen van paden aan. Meestal hoeft u dit niet aan te passen. Met een muisklik kunt u hier ook de taal kiezen: er zijn kant-en-klare profielen voor Nederlands, Engels, Duits en Italiaans, maar houd rekening met slordige vertalingen en spelfouten. Een volgende serie parameters omvat de maximale grootte voor afbeeldingen die de bezoekers kunnen uploaden, de grootte van de foto's en thumbnails zoals ze op de website worden getoond en het aantal thumbnails per pagina. Met een druk op de knop Save zijn de instellingen bewaard en kan uw fotolog van start gaan. cijfertjes omcirkelen Inrichten van uw fotolog in PPA Voor de inrichting van het fotolog is een installatiescript beschikbaar. Dat voorkomt het moeizame patchen van configuratiebestanden. In zes stappen kunt u de parameters instellen: 1. Na het opstarten van het installatiescript zit u dit introductiescherm. Met een klik op de Next-knop start u de installatie. 2. Eerst moet u een username en wachtwoord voor de administrator instellen. 3. Vervolgens geeft u de pad-variabelen voor de applicatie aan. 4. Op dit scherm kunt u de toegangsgegevens voor de MySQL-database instellen. 5. Hier kunt u de namen van drie MySQL-tabellen voor het fotolog instellen. U kunt de voorgestelde waarden zo laten. 6. Na de succesvolle installatie kunt u meteen als administrator inloggen, de community configureren en fotoalbums aanmaken. Thema's in PPA Via System-Config kunt u het uiterlijk van de afbeeldingencommunity met thema's aanpassen. Twee thema's staan ter beschikking: een eenvoudige zwart-wit lay-out of de iets vrolijker gekleurde standaardlay-out van PPA. Via de website van de ontwikkelaar kunt u andere thema's downloaden. Elk thema bestaat uit drie html-bestanden, een css-bestand, een php-script en een grafische bibliotheek. Kopieer de bestanden via ftp naar een eigen submap onder de map Layout op de webserver. Daarna kunt u via het configuratiemenu de nieuwe lay-out selecteren. Wilt u liever zelf een thema voor uw fotolog maken, dan kunt u het beste een bestaande lay-out kopiëren en van daaruit verder werken. Het is niet toegestaan de naamgeving van bestanden te wijzigen. plaatjes staan in volgorde van prioriteit. Wat er niet meer past, mag afvallen. Het beheren van de afbeeldingen als administrator. De Lightbox in 4Images is een soort winkelmandje waarmee bezoekers meerdere plaatjes in één keer kunnen downloaden. Zo zien bezoekers de foto's, als u de standaardlay-out van 4Images gebruikt. Een e-card in 4Images. ***4Images_album1.tif Beheren van nieuw toegevoegde afbeeldingen. 4Images Hebt u geen moeite met de Engelse taal, dan kunt u beter voor 4Images kiezen. Dit script wordt beter onderhouden en biedt ook de mogelijkheid om uw fotolog met een forumsysteem als PhpBB of vBulletin te integreren. Wanneer u de inhoud van het ziparchief naar uw webserver hebt gekopieerd, bekijkt u de map Docs voor verdere instructies. Hier leest u dat u voor de volgende mappen en bestanden de schrijfrechten op CHMOD 777 (drwxrwxrwx) moet instellen:  Data  Data/database  Data/media  Data/thumbnails  Data/tmp_media  Data/tmp_thumbnails  Templates  Templates/default  Templates/default/media Voor de volgende bestanden van 4Images stelt u CHMOD 666 (-rw-rw-rw) in:  Alle bestanden in de map Templates/default  Alle bestanden in de map Templates/Default/media De database-instellingen van uw fotolog in 4Images De webinstaller roept u op via het bestand index.php, waarna u gegevens over de MySQL-databases kunt instellen. Bij Database Server Type laat u het default ingestelde 'mysql' staan. Database Server Hostname is de gebruikelijke localhost. Het voorvoegsel (prefix) voor de tabellen kunt u overnemen of u kiest een naam die beter bij uw website past. Na het invoeren van een gebruikersnaam en wachtwoord voor de administrator klikt u op Start om naar het admin-gedeelte te gaan. Hier kunt u alle beheerwerkzaamheden uitvoeren: gebruikers toevoegen, afbeeldingen uploaden, commentaren bewerken en statistieken bekijken. Statistieken in 4Images. Per categorie kunt u eigenschappen en bevoegdheden instellen. De algemene instellingen van 4Images. De algemene instellingen vindt u onder General Settings. Hier kunt u datum en tijdformaat, mailinstellingen en de conversietool voor de thumbnails aangeven. 4Images werkt niet met albums, maar met categorieën. Per categorie kunt u de bevoegdheden instellen. Wanneer u uploads toestaat, houd er dan rekening mee dat bezoekers ongelimiteerd afbeeldingen kunnen uploaden. Een beperking hiervoor moet u zelf in php programmeren. 4Images biedt de mogelijkheid om een backup van de database te maken. De backup heeft alleen betrekking op de configuratie en de commentaren. Van de afbeeldingen zelf (te vinden in de map Data) zult u zelf via ftp een backup moeten maken. De ingebouwde backup-oplossing werkt alleen probleemloos als uw database niet groter is dan 5 MB. Bij een grote database kunt u met het commando mysqldump zelf een backup-oplossing in php schrijven. Thema's in 4Images 4Images heeft een standaardlay-out, die zich in de map Templates/default bevindt. U kunt nieuwe templates downloaden, bijvoorbeeld van www.vierstra.com/4images.htm. Om een template te installeren pakt u het zipbestand uit, uploadt het via ftp naar de webserver en geeft u het dezelfde lees- en schrijfrechten als eerder is aangegeven voor het default template. Vervolgens kunt u de templates naar wens bewerken, door extra links of banners in te bouwen. De algemene opmaak zoals kleuren, lettertypes en tabelopmaak is te vinden in het stylesheetbestand styles.css. Loopt u tijdens de installatie tegen problemen aan, dan kunt u op het supportforum www.4homepages.de/forum terecht voor hulp. Nadeel is dat u alleen in het Duits, Frans en Spaans kunt discussiëren. GD en Image Magick Miniaturen (thumbnails) kunt u in een php-toepassing automatisch laten maken met GD-bibliotheek of het externe programma Image Magick. Bijna alle fotolog-scripts, zoals de hier besproken PPA of 4Images, maar ook de populaire Coppermine Photo Gallery (http://coppermine.sourceforge.net), maken hier gebruik van. Php moet voor het gebruik van de GD-library zijn geconfigureerd. Bij een dedicated server kunt u dat zelf doen, maar bij een shared-hosting-pakket bent u op de welwillendheid van de hostingprovider aangewezen. Om te controleren of de GD-bibliotheek aanwezig is, gebruikt u het commando phpinfo(). Maak het volgende tekstbestand: <?php phpinfo(); ?> Sla dit tekstbestand op onder de naam phpinfo.php, upload het naar de webserver en roep het bestand in een webbrowser aan. U ziet dan de volgende tabel: GD Support enabled GD Version 1.6.2 FreeType Support enabled FreeType Linkage with TTF library JPG Support enabled PNG Support enabled WBMP Support enabled Bij het onderdeel GD ziet u welke versie van de GD-bibliotheek beschikbaar is. Bovendien ziet u welke beeldformaten worden ondersteund. Is de GD-bibliotheek niet aanwezig, dan treft u misschien wel Image Magick aan op de server. Deze software biedt dezelfde thumbnailfunctie als GD, maar zelf installeren kan alleen als u een dedicated server of een vriendelijke hostingprovider hebt. ***einde kader Checklist Voordat u enthousiast aan de slag gaat, zijn er een paar dingen waar u op moet letten voor u een fotolog kunt maken. Controleer of uw hostingprovider voldoende te bieden heeft: 1. Minimaal PHP 4.0.5. 2. Minimaal MySQL3.23. 3. Mogelijkheid om eigen scripts te maken. 4. GD Library, Image Magick of eventueel Netpbm. 5. Voldoende serverruimte: minimaal 50 MB. 6. Statistieken: nodig om zicht te houden op geheugengebruik en dataverkeer. 7. Dataverkeer: reken op minstens 3 GB per maand voor een klein fotolog. 8. Kleine lettertjes: controleer of uw hostingprovider het aanbieden van fotologs wel toestaat. 9. Schaalbaarheid: kunt u naar een groter pakket overstappen als uw fotolog een succes wordt? CHMOD In het artikel bent u een aantal keren het begrip chmod tegengekomen. Dit gaat over lees- en schrijfbevoegdheden. Hoe het precies z