Nieuwe regels rond software-updates in de maak
Het is velen al lang een doorn in het oog. Koop je een nieuwe telefoon of ‘slim’ apparaat en blijk je al na een paar maanden geen software-updates meer te krijgen. Of kan dat alleen als je een abonnement afsluit of jezelf (gratis) moet registeren. Of je stofzuiger doet het niet, omdat in Amerika een server uitgevallen is. Pijnlijk. Maar gelukkig gaat een nieuwe wet hier (althans op papier) een einde aan maken.
Wanneer je een product koopt, moet dat gewoon werken zoals je zou verwachten. Dit noemen we de ‘wettelijke garantie’, of ook wel de conformiteitseis. Steeds meer producten (van telefoons tot camera’s, televisies of zelfs teddyberen) hebben software aan boord, en die veroudert snel. Lang niet alle bedrijven bieden updates aan, waardoor producten slechter gaan werken of er zelfs beveiligingsfouten ontstaan. Europa heeft dan ook een paar jaar geleden uitgevaardigd dat alle lidstaten hun wetgeving moeten aanpassen: zorg ervoor dat dergelijke producten standaard met een redelijke termijn van updates worden voorzien.
Redelijke termijn
De regeling omtrent updates wordt opgenomen in artikel 18 van boek 7 van het Burgerlijk Wetboek, dat is de plek waar de conformiteit (wettelijke garantie) wordt geregeld. De wettelijke term wordt ‘zaken met digitale elementen’ genoemd. Het komt erop neer dat de consument mag verwachten dat de digitale elementen van updates worden voorzien, gedurende een redelijke periode na aanschaf. De wet schrijft dus geen specifieke periode voor. Dat is dus iets waarvan we in de rechtspraak moeten gaan zien wat redelijk is. Logisch, want bij een goedkope camera hoef je minder te verwachten dan bij een slimme televisie.
Geen updates
Maar het uitgangspunt is wel dat er updates gaan komen. Als bedrijf expliciet zeggen ‘wij verkopen zonder updates’, is daarmee niet mogelijk. Maar er is een gaatje. In de wet staat namelijk: “Van het niet beantwoorden van de afgeleverde zaak aan de overeenkomst in de zin van de leden 2 of 4 is geen sprake indien de koper er bij het sluiten van de overeenkomst uitdrukkelijk van in kennis werd gesteld dat een specifiek kenmerk van de zaak afweek en de koper die afwijking bij het sluiten van de overeenkomst uitdrukkelijk en afzonderlijk heeft aanvaard.”
Dat is dus weer een extra vinkje dat je dan moet zetten. Ik kan nergens vinden of de verkoper je mag verplichten dat vinkje te zetten of dat het product anders niet verkocht wordt, maar ik denk het wel. Dat zou acceptabel zijn, omdat het heel duidelijk apart gemeld wordt en je dus apart moet aangeven dat je die voorwaarde geaccepteerd hebt.
Aansprakelijkheid
Verder vermeldt het wetsvoorstel een regeling over als de consument de update niet installeert. Niet verrassend is de leverancier dan niet aansprakelijk voor fouten die de update zou hebben opgelost, mits de update voldoende duidelijk was aangekondigd en de installatie-instructies duidelijk genoeg waren.
In alle gevallen gaat het dus over de verkoper en niet de fabrikant. Daar heb je als consument eigenlijk nooit direct wat mee te maken. Wel is het zo dat als de fabrikant iets aankondigt of meldt over het product, dit bindend wordt op de verkoper. Het is dan dus mogelijk dat bijvoorbeeld Samsung zorgt voor de updates, maar dat jij gewoon de Mediamarkt aansprakelijk stelt als die update je telefoon kapotmaakt.
Al langer was geregeld dat de verkoper zelf een bindend verhaalsrecht (regresrecht) heeft op de importeur of fabrikant. Dus de Mediamarkt mag dan de Europese importeur van Samsung aansprakelijk stellen of Samsung zelf. En in de zakelijke levercontracten kan dát niet worden verboden.