"Omdat de harde schijvenmarkt sterk afhankelijk is van de dollarkoers en de dollar in vergelijking met de euro een dieptepunt heeft bereikt, is dit een uitgelezen moment om tegen een zacht prijsje extra opslagruimte in huis te halen. Bovendien zijn de nieuwe harde schijven bijna zonder uitzondering ware snelheidsmonsters als het gaat om toegangstijd en lees- en schijfsnelheden. Ofwel, een nieuwe harde schijf verhoogt ook de prestaties van uw systeem, vooral als u aan foto- of videobewerking doet. In deze test bekijken we harde schijven die bedoeld zijn voor de veeleisende thuisgebruiker. Dat wil zeggen: snelle harde schijven met een hoge opslagcapaciteit. Met dit in het achterhoofd hebben we op voorhand al een grondige selectie gemaakt door fabrikanten van harde schijven te vragen enkel modellen in te sturen die aan specifieke voorwaarden voldoen. Als minimale grootte namen we 120 GB, omdat hier de meest gunstige prijs-capaciteitverhouding ligt, en daarnaast moesten alle schijven tot de interne 3,5-inch modellen behoren en voorzien zijn van een ata of serial-ata aansluiting. Herrie Moderne harde schijven werken met platters die met een slordige 5400 tot 7200 omwentelingen per minuut (rpm) draaien. Zulke hoge snelheden kunnen door de wrijving en luchtverplaatsing behoorlijk wat lawaai produceren. Het geratel en gezoem is voor velen een bron van irritatie en de geluidsproductie is dan ook voor vele gebruikers een belangrijk criterium bij de aankoop. Fabrikanten doen dan ook alle moeite doen om het geluidsniveau zo laag mogelijk te houden. Bij de schijven in deze test is dit zeer goed gelukt: allemaal werken ze zo stil dat het geluid een verwaarloosbare factor bij de algemene geluidsproductie van de pc is. Dit maakt een aparte geluidstest overbodig. Warmte De hoge rotatiesnelheden genereren naast geluid ook veel warmte. Dat is een probleem, omdat hoge werktemperaturen de werking en de levensduur van een harde schijf niet ten goede komen. Gelukkig is ook op dit terrein de laatste tijd veel vooruitgang geboekt: met maxima van rond de 55 °C wordt geen van de harde schijven na enkele uren intensief draaien echt warm. Dit maakt alle schijven geschikt om ze in te bouwen in de nieuwere pc's die aan de small form factor voldoen, zoals de modellen van Shuttle en MSI. Dat alle fabrikanten tegenwoordig een garantieperiode van 3 jaar bieden tegenover de beperkte garantieduur van 1 jaar die vroeger gebruikelijk was, is ook een goed teken. Testmethode Om de harde te schijven te beoordelen bouwen we in ons testlab een testsysteem met een 3,2 GHz Pentium 4 met 800 fsb, 512MB ddr 400-geheugen van KingMax en een ATI Radeon 7500 grafische kaart met 64 MB ddr-geheugen. De basis van de testmachine is het gloednieuwe Intel 875PBZ-moederbord, dat standaard Ultra ata/100 ondersteuning en biedt en over twee onafhankelijke serial-ata-controllers. Voor het testen van de ata133 schijven gebruiken we een Promise UDMA 133 Ultra133TX2 controller. Voor de Western Digital, de enige ATA100 harde schijf, gebruiken we de standaard meegeleverde Promise Ultra100TX2 controller. Het besturingssysteem bestaat uit Windows XP Pro, waarmee we op elke schijf een grote logische ntfs-partitie maken die de hele schijf beslaat. De test zelf bestaat in de eerste plaats uit het draaien van een aantal benchmarks. De eerste is het populaire HD-Tach (versie 2.61), dat het snelheidsverloop weer zowel voor lees- als schrijfoperaties grafisch weergeeft. Ook de burst-speed en de toegangstijd (access time) kunnen we hier te weten komen. Vervolgens testen we met DiskSpeed32 benchmark de leessnelheid (niet de schrijfsnelheid) over het volledige schijfoppervlak test. DiskSpeed32 is bovendien een handig hulpprogramma voor het optimaliseren prestaties van een harde schijf. De derde test bestaat uit het kopiëren van een 2 GB groot bestand van de te testen harde schijf naar een submap op dezelfde schijf. Dit zorgt voor een grote schijfbelasting; hoe sneller het kopiëren gebeurt des te sneller zal de schijf in Windows zijn (Windows en de swap-file bevinden in een zich normaliter vooraan op dezelfde harde schijf, wat tot een zelfde soort situatie leidt).Voor een tijdmeting van de kopieersnelheid gebruiken we het programma DiskBench. Voor de laatste test doen we beroep op de Disk testsuite uit de Passmarks PerformanceTest v5.0, waarmee in drie testrondes de schrijf- en leesmogelijkheden van de schijven beproefd worden Alle tests worden ter controle meerdere malen herhaald, om eventuele uitschieters te ondervangen. Hitachi Deskstar 7K250 De naam Deskstar zal door velen met IBM in verband gebracht worden. Niet geheel ten onrechte, want Hitachi is namelijk een joint venture met IBM aangegaan voor de ontwikkeling en verkoop van harde schijven. IBM zelf is verdwenen uit de harde schijvenmarkt maar heeft nog altijd dertig procent van Hitachi's schijvendivisie in handen. De Deskstar 7K250 wordt aangeboden in zowel serial-ata als in parallel-ata uitvoering, met zowel 2 MB als 8 MB cache en in verschillende capaciteiten. Wij bekijken het vlaggenschip uit de Deskstar 7K250-serie. Deze beschikt over een serial-ata interface, 8 MB cache geheugen, en is met een capaciteit van 250 GB de grootste schijf in deze test. Om deze capaciteit te verkrijgen wordt gebruik gemaakt van drie 83 GB platters. Buiten de hoge opslagcapaciteit valt er over de Deskstar weinig bijzonders te melden, de 7K250 laat hoge leessnelheden optekenen en is op dit vlak zelfs een van de snelste. Vreemd genoeg gaat het schrijven wat trager en moet hij op dit gebied de concurrentie vaak voorlaten. Maxtor DiamondMax Plus 9 Maxtor kon ons helaas niet op tijd voorzien van een parallel-ata testexemplaar voor de test, maar maakte dit goed met het inzenden van hun 200 GB schijf in serial-ata uitvoering - het topmodel uit hun DiamondMax Plus 9 reeks. Net als de Deskstar is de hele DiamondMax serie ook als parallel-ata (ata/133)-model verkrijgbaar. Alle DiamondMax Plus 9 modellen zijn voorzien van 'fluid dynamic bearing' motoren. Deze technologie is superieur aan de goedkopere ball bearing technologie en zorgt dat de platters stiller draaien. In de praktijk doet de Maxtor het zeer goed bij het kopiëren van ons eigen testbestand en haalt hij de hoogste score op de Passmark PerformanceTest. Op de DiskSpeed en HDTach schrijven benchmark eindigt hij in de middenmoot. Geen trage schijf dus, maar het prijskaartje vinden we echter wat aan de hoge kant. Samsung SV1604N Van Samsung krijgen we maar liefst drie modellen uit hun Spinpoint reeks ter test. Alle Spinpoint harde schijven gebruiken fluid bearings, wat een positieve invloed op de geluidsreductie heeft: de Samsungs behoren dan ook tot de stilste werkers uit de test. De SV1604N is een exemplaar uit de V(alue)-serie en de vreemde eend uit de bijt. Zo heeft hij 'slechts' een omwentelingsnelheid van 5400 rpm en moet hij het stellen met een 2 MB cache-geheugen, waar alle andere schijven uit de test op 7200 rpm draaien en 8 MB cache zijn voorzien. Wel beschikt de SV1604N over een 133 MHz snelle ata-interface en een opslagcapaciteit van 160 MB. Door de lagere rotatiesnelheid en het krappe cache-geheugen zet de SV1604N geen topprestaties neer, hoewel we de prestaties zeker niet slecht kunnen noemen. Dat de SV1604N met zijn prijskaartje van € 119 de goedkoopste is uit de test maakt natuurlijk veel goed. Gaat u echter voor snelheid dan kunt u deze schijf beter links laten liggen. Samsung SP1614N De tweede Samsung-schijf komt uit de P(erformance)-serie en onderscheidt zich van zijn voorganger door de hogere omwentelsnelheid van 7200 rpm en 8 MB cache geheugen. Net als de SV1604 zien we een ata/133-compatibele interface en beschikt het over 160 GB aan opslagcapaciteit. Deze is gespreid over twee 80 GB platters, terwijl andere fabrikanten uit de test hun schijven met 3 platters uitrusten. Samen met de hoge rotatiesnelheid en extra cache zorgt dit voor een stevige prestatieboost. In de testen zet de SP1614N zeer aardige prestaties neer en laat hij soms zelf de serial-ata schijven in het stof bijten. De SpinPoint SP1614N is bovendien een zeer stille en koele werker met een vriendelijk prijskaartje. Samsung SP1614C Bij het derde Samsung-model is enkel de laatste letter in de modelnaam anders. De C geeft in dit geval aan dat het hier om een model met serial-ata interface gaat. Verder heeft de SP1614C dezelfde specificaties als zijn parallel-ata broertje, de SP1614N. Opvallend is dat de SpinPoint schijven op zowel HD-Tach als DiskSpeed nogal vreemde curves laten optekenen (zie PCMweb). Dit zou toe te schrijven zijn aan de manier hoe de gegevens ingelezen worden. Een negatieve invloed op de snelheid heeft dit niet en beide Samsung SP1614-schijven laten zeer hoge prestaties zien. Een aanrader voor wie niet alleen de prestaties, maar ook de prijs belangrijk vindt. Western Digital WD2000JB Als enige fabrikant bundelt Western Digital deze harde schijf met een ultra-ata pci-adapter; dat kan handig zijn voor wie een nieuwe harde schijf in een oude pc wil installeren. Er dient wel te worden opgemerkt dat het hier nog om een ata/100 harde schijf gaat. Ook de hostadapter is ata100 en biedt vreemd genoeg geen ata/133-ondersteuning. Het nut van de adapter is beperkt, omdat de meeste controllers op moederborden al lang ata/100 ondersteunen. Western Digital voorzag de WD2000JB ook nog van een ouderwetse ball bearing motor en produceert daarmee iets meer geluid dan de meeste andere kandidaten. Verder heeft de WD2000JB wel alle nieuwste technologieën in huis, zoals een rotatiesnelheid van 7200 rpm, 8 MB cache en een royale opslagcapaciteit van 200 GB (verdeeld over drie 66 GB platters). Ondanks zijn snelle interne onderdelen heeft de tragere interface een grote impact de benchmarkscores, nog meer zelfs dan de lagere cache en omwentelsnelheid van de SV1604N. Hierdoor eindigt de WD2000JB als laatste in de test. Western Digital WD2000JD De WD2000JD is van een ander kaliber dan de WD2000JB en beschikt over een 150 MByte/s snelle serial-ata interface. Wel werkt ook deze schijf nog met een ball bearing motor. Naast de nieuwe 15-pins serial-ata stroomconnector is de harde schijf nog voorzien van de traditionele 4-pins molex-connector en kan één van de twee worden gebruikt om de schijf van stroom te voorzien. De serial-ata interface, 7200 rpm rotatiesnelheid 8 MB cache beloven zeer goede prestaties, wat de schijf jammer genoeg niet echt waar weet te maken: op alle vlakken is de WD2000JD de traagste serial-ata schijf uit de test. PCM Conclusie Wat het meest in het oog springt, is dat de parallel-ata (ata/133) schijven nauwelijks of niet onderdoen voor de vergelijkbare uitvoeringen die met serial-ata zijn uitgerust. Parallel-ata hoeft dus nog lang niet afgeschreven worden. De prestaties van de geteste harde schijven liggen bovendien zeer dicht bijeen; niet vreemd, gezien de vergelijkbare specificaties: 8 MB cache geheugen en een omwentelsnelheid van 7200 rpm zijn inmiddels de standaard geworden. Enkel de Western Digital WD2000JB, die het nog met de oudere een ata/100 interface moet redden, en de Samsung SV1604N die op 5400 toeren draait en over 2 MB cache beschikt, hinken wat achterop. De Samsung SP1614C (met serial-ata interface) komt op vlak van prestaties als absolute winnaar uit de test en is daarmee deze maand de PCM Keuze Beste Product. Verrassender is de tweede plaats voor de ata/133-uitvoering van dezelfde schijf, de SP1614N. In combinatie met zijn lagere prijs sleept hij hiermee de PCM Keuze Beste Koop in de wacht ***kader hoe werkt harde schijf Een harde schijf bestaat uit één of meer schijven (platters) van magnetisch materiaal waarop informatie kan worden opgeslagen. Deze platters draaien met een constant toerental rond. Voor elke platter is er een kop die door middel van een roterende arm over het oppervalk beweegt en de data leest of schrijft. Een volledige draaicirkel op een platter is een track. Een track is weer opgedeeld in kleine stukjes, de sectoren. De tracks op de platters die dezelfde diameter hebben (dus recht boven of onder elkaar zitten) vormen samen een cilinder. ***kader parallel-ata, serial-ata, scsi Er zijn op dit moment drie verschillende interfaces waarmee een harde schijf aangesproken kan worden. De oudste van deze drie is ata, dat tegenwoordig ook wel wordt aangeduid als parallel-ata. Sinds de introductie van serial-ata wordt voor de duidelijk de afkorting pata gebruikt, serial-ata wordt afgekort als sata. Bij pata worden de gegevens via meerdere kanalen tegelijkertijd (parallel) heen en weer gestuurd. Pata is te herkennen aan de brede zwarte connector met veertig of tachtig aders. Daarnaast werken pata-drivers met het master/slave-principe: er kunnen twee drives aan één pata-kabel gehangen worden en elke drive heeft zijn eigen 'rol'. Bij de nieuwe sata-standaard ligt dit anders: er kan slechts één drive op de kabel aangesloten worden. De gegevens worden hier niet parallel doorgestuurd maar serieel, dat wil zeggen, via één kanaal. De aansluitkabel is dan ook een heel stuk kleiner dan die bij pata. Ondanks het versturen met één kanaal in plaats van meerdere is de theoretische doorvoersnelheid van sata veel hoger dan die van pata. Scsi is een standaard die tegelijkertijd met pata-opkwam, maar bedoeld was voor de zakelijke markt. Er werd gebruik gemaakt van duurdere, speciale componenten om een zeer hoge doorvoersnelheid te halen, en ook de drives zelf draaien sneller: scsi-schijven halen een toerental van 15000 rpm. Nu de pata- en sata-drives qua snelheid in de buurt van scsi komen en de prijs per megabyte steeds lager wordt, dreigt scsi naar de achtergrond te verdwijnen. ***kader Op het web Op PCMweb gaan we dieper in op de resultaten van de schijventest. U vindt hier links naar de gebruikte benchmarkprogramma's, en verder staan hier van alle geteste harde schijven de grafieken van respectievelijk DiskSpeed32, HD-Tach (read-test) en HD-Tach (read-write-test). "