Met aanpassingslagen in Photoshop kunt u een bewerking zó toepassen dat u die later altijd nog ongedaan kunt wijzigen. Door deze aanpassingslagen te combineren of te mengen krijgt u een aantal unieke nieuwe mogelijkheden. Stapelen maar! Het handige van aanpassingslagen is dat je ze op slechts een deel van een foto kunt toepassen en dat je ze kunt stapelen. In dit deel van de cursus gebruiken we deze twee principes om een kleurenfoto te verbeteren. Als foto gebruiken we hetzelfde herfstlandschapje dat we vorige maand in zwart/wit te lijf gingen (afbeelding 1). De boom links heeft nog niet de mooist denkbare herfstkleur aangenomen. Een stralend oranje zou de suggestie van herfst krachtiger maken en zou bovendien mooi contrasteren met de blauwe lucht. We maken daarom een nieuwe aanpassingslaag voor Selectieve Kleur en noemen deze 'herfstblad'. De belangrijkste component van de bladeren die we te lijf willen gaan zijn de gele tinten. Die selecteren we en geven ze een meer oranje tint door cyaan op -80% te zetten, magenta op +30% en zwart op -20%. De waarde voor geel laten we ongemoeid. De bladeren hebben nu de gewenste tint, maar helaas hebben het gras en de treurwilg in de verte ook die kleur, en dat is niet te bedoeling (afbeelding 2). Alfakanaal Bij een aanpassingslaag hoort ook een alfakanaal (het pictogram naast dat van de laag zelf). Met dit kanaal kunnen we bepalen op welk deel van de foto een aanpassing moet werken. We kunnen er eenvoudig voor zorgen dat de kleurwijziging van de bladeren alleen aan de linkerkant van de foto werkt. We gebruiken daarvoor het Kleurverloop-gereedschap. We kiezen een lineair verloop van zwart naar wit en trekken een kort horizontaal lijntje van rechts naar links ongeveer op de plaats van het dak van het huis. Het pictogram van het alfakanaal toont nu een strookje wit aan de linkerkant dat vrij snel over gaat in zwart. Waar het alfakanaal wit is werkt het effect voor 100 procent, waar het zwart is werkt het niet en waar het grijs is werkt het een beetje. Door het toekennen van een kleurverloop aan het alfakanaal zorgen we er dus voor dat het effect van links naar rechts geleidelijk afzwakt (afbeelding 3). Een minder snelle maar nog nauwkeuriger methode is het rechtstreeks tekenen op het alfakanaal. Daarvoor moeten we het kanaal vullen met zwart om het effect overal uit te zetten. Vervolgens kiezen we wit als kleur en tekenen met een vervagend penseel die delen van de foto die we wel willen beïnvloeden. Zo kunnen we per individuele boom en grasstrook het effect bepalen (afbeelding 4). Het laagmasker slaan we desgewenst op of hergebruiken we in andere lagen (afbeelding 5). Blauwe lucht Om de lucht meer ansichtkaartenblauw te maken en lekker te laten contrasteren met de herfsttinten maken we een nieuwe aanpassingslaag voor Selectieve Kleur en noemen die 'blauwe lucht'. We moeten hier de cyaan-tinten te lijf gaan. We zetten cyaan op +15%, magenta op +30%, geel op -10% en zwart op +40%. Vooral die laatste is van belang op dat mooie diepe blauw te krijgen. Vervolgens kunnen we op dezelfde manieren als hierboven het alfakanaal bewerken om te bepalen waar het effect precies moet werken (afbeelding 6). Zonlicht Het grasveld op de linkeroever baadt in het zonlicht, maar aan de rechterkant is het allemaal wat flets. We maken daarom een derde laagmasker voor Selectieve Kleur dat we 'zonlicht' noemen. Hiervan passen we de gele tinten aan. We zetten cyaan, magenta en geel op -15% en zwart op -5% en passen dit effect met behulp van het alfakanaal alleen toe op de rechteroever, op de treurwilg en op zijn reflectie in het water. Wanneer we het laagmasker aan- en uitzetten zien we dat het effect op vrij subtiele wijze voor een zonniger indruk heeft gezorgd (afbeelding 7). Andere toepassingen De combinatie van een aanpassingslaag met een kleurverloop op het alfakanaal kent allerlei toepassingen waarvan we er kort twee zullen bekijken. Allereerst kunnen we deze methode gebruiken om gradual-filters te simuleren. Dit soort filters wordt door zowel fotografen als filmmakers nog altijd veel gebruikt om bijvoorbeeld luchten dramatischer te maken. De foto van afbeelding 8 toont ons een alledaagse wolkenlucht. Aan deze foto voegen we een aanpassingslaag toe voor Helderheid/Contrast waarbij we de helderheid op bijvoorbeeld -50 en het contrast op +50 zetten (later kiezen we pas de uiteindelijke waarden). Nu maken we een zwart/wit-kleurverloop op het alfakanaal waarbij de bovenkant wit wordt en de onderkant zwart. De lucht is direct een stuk dramatischer. Door achteraf te spelen met de instellingen voor contrast en helderheid kunnen we de sterkte van het effect nauwkeurig instellen en tegelijk het resultaat beoordelen (afbeelding 9). Naast een gradual-filter kunnen we ook een gekleurde spot-filter simuleren. Dit filter houdt het centrum van een foto scherp en vervaagt de randen, waarbij we ook nog een tintje kunnen toevoegen. Om het effect te tonen voegen we aan afbeelding 10 een aanpassingslaag toe voor Kleurtoon/Verzadiging en we vinken 'Vullen met kleur' aan. We zetten de schuifregelaars zo dat we een roze tint krijgen (bijvoorbeeld 0,25,0). Vervolgens vullen we het alfakanaal met een radiaal kleurverloop zodanig dat het onderwerp gekleurd blijft en alles eromheen langzaam roze wordt (afbeelding 11). Het alfakanaal hebben we nodig bij de laatste stap. We klikken daarvoor met de rechtermuisknop op het alfakanaal-pictogram en kiezen 'Selectie instellen op laagmasker'. We selecteren nu de achtergrondlaag en passen het filter Vervagen/Radiaal toe met de instellingen 'draaien' en een waarde van 20. We zetten het centrum voor het filter ruwweg op de plek van het hoofdonderwerp. Door het alfakanaal van de laag te kopiëren naar de achtergrond hebben we er voor gezorgd dat het filter alleen op de roze delen wordt toegepast (afbeelding 12). Volgende maand het laatste deel van de cursus: blacklight-posters en andere bijzondere toepassingen.