"Het delen van een breedband internetaansluiting met meerdere computers is vaak de reden om op zoek te gaan naar een breedbandrouter. De router verzorgt de communicatie tussen de computers van het eigen netwerk en het internet. Er zijn softwarematige routers verkrijgbaar (zoals Microsoft Internet Connection Sharing of Wingate), maar dan moet de pc-met-router altijd aanstaan. Handiger is een losse hardwarematige router. De traditionele routers beperken zich tot eenvoudige verbindingen tussen verschillende netwerken, maar de meer geavanceerde exemplaren combineren de routerfunctionaliteit met ingebouwde switches, firewalls en wireless access points. functionaliteit Ons uitgangspunt is dat we breedbandrouter nodig hebben om ons lokale netwerk te verbinden met internet Het delen van een internetaansluiting gaat via nat (Native Address Translation), dat er voor zorgt dat het antwoord op een internetverzoek vanaf een specifieke pc in het netwerk, ook weer bij die pc terugkomt. Hiervoor moeten wel alle ip-adressen correct ingevuld zijn. Dit kan handmatig, maar dit is tijdrovend en achterhaald. De meeste netwerkapparaten beschikken daarom tegenwoordig over een dhcp-server, die de computers in het netwerk een ip-adres geeft. Dhcp staat voor Dynamic Host Configuration Protocol. Naast een correct ip-adres deelt de dhcp-server onder andere instellingen voor dns en gateway uit. Wat we nog niet op alle routers terugvinden. Maar wel erg handig is, is de functie Auto Crossover, ofwel mdi/mdix. Hierbij wordt, voordat het netwerksignaal de connector bereikt, bepaald of er wel of niet gekruist moet worden. Of je nu een rechtuit of gekruiste kabel gebruikt, de verbinding werkt altijd. Uitrusting Een belangrijk punt dat bij de keuze van een router vaak vergeten wordt, is de bediening en 'interface' van het apparaat. Het lijken kleine dingen, maar het ontbreken van een aan/uit en resets-chakelaar kan behoorlijk irritant zijn. Als je bijvoorbeeld het routerwachtwoord niet meer weet, ben je blij met de reset-schakelaar. Hetzelfde geldt voor indicatielichtjes voor ethernet-, wan- en wireless-verkeer. Zo kun je aan de led'jes bij zien of een kabel wel of niet goed aangesloten is, of bij wireless-verkeer of je niet per ongeluk draadloos gekaapt bent door de buren. Ook extra poorten zijn nooit weg. Een parallelle of usb-printerpoort op een router lijkt een vreemde voorziening, maar is erg handig bij het ontbreken van centrale printserver. Over het algemeen worden routers op een breedband internetverbinding aangesloten, maar het komt sporadisch voor dat de verbinding niet beschikbaar is. Dan kan het handig zijn wanneer de router automatisch via een traditionele telefoonverbinding inbelt. Twee laatste opties die we hier willen noemen zijn tijdsaanduiding en e-mailindicatie. Met een klokfunctie kunnen logbestanden van een tijdsstempel voorzien worden, en toegangsbeperkingen aan dag en tijd toegewezen worden. Met een e-mailindicator geeft de router aan of er mail is, zonder dat de pc opgestart hoeft te worden. Instellingen Afhankelijk van het type verbinding dat je wilt maken, kan een wan-ethernetpoort ingesteld worden op een ip-adres (vast of dynamisch), dhcp-client, PPPoE of PPTP, PPPoE staat voor Point-to-Point Protocol over Ethernet, PPTP is het Point-to-Point Tunneling Protocol. Sommige aanbieders van kabelinternet verplichten hun abonnees een specifieke netwerkaart te gebruiken. Door de internetverbinding aan het unieke mac-nummer van deze kaart te koppelen, maken zij het lastig om internet te delen. Veel routers bieden daarom de mogelijkheid om een mac-adres handmatig in te stellen. Dit wordt ook wel een programmeerbaar of kloonbaar mac-adres genoemd. Als je iedere keer bij het opstarten van je router een ander ip-adres toegewezen krijgt, is je aansluiting niet geschikt voor het plaatsen van een eigen webserver in je netwerk. Je kunt dit oplossen door met ddns (dynamic domain name system) te werken. Wil je een eigen webserver draaien, is het dus belangrijk om na te gaan of een router ddns ondersteunt. Bescherming Voor het beveiligen van de internetverbinding is het belangrijk dat een router naast een firewall ook over een ip-filter beschikt. Hiermee kunnen toegangsrechten op het eigen netwerk geregeld worden. Zo kun je bijvoorbeeld het delen van schijven tegenhouden, applicaties zoals Messenger en ICQ blokkeren of juist toelaten of internet beperken tot alleen het webverkeer. Op een aantal routers kan deze filter op basis van een tijdsschema worden in- en uitgeschakeld. Ook is het handig wanneer een router beschikt over een dhcp-server die op basis van het mac-adres kan leren dat bepaalde pc's altijd hetzelfde ip-nummer toegewezen moeten krijgen. Soms staat een firewall het surfen hinderlijk in de weg. In zo'n geval kan het handig zijn om één of meer computers in een netwerk te kunnen aanwijzen als 'gedemilitariseerde zone (dmz)' waar al het verdachte verkeer buiten de firewall afgehandeld kan worden. Het is dus mooi wanneer een router dmz, of zelfs multi-dmz ondersteunt Met UPnP zoekt een router zelf een geschikt ip-adres en houdt daarbij rekening met andere voorzieningen in het netwerk. Daarvoor gebruikt het een mengeling van ip, tcp, udp, http, en xml. UPnP werkt onafhankelijk van platform en programmeertaal. Een belangrijk gegeven is dat UPnP conflicten in het netwerk voorkomt en daarmee installatie vergemakkelijkt. Voor netwerkgames en videoconferencing is een firewall een lastig te nemen hindernis. Voor dit soort toepassingen is een flink aantal poorten nodig om gelijktijdig data en beeld over en weer te sturen. Met een gaming-optie is dit verkeer zonder al te veel gepuzzel zonder te veel risico's met open poorten in goede banen te leiden. Draadloos Veel nieuwe routers kunnen ook met draadloze netwerken overweg. De meeste van deze apparaten zijn wifi-gecertificeerd, en zouden dus compatible moeten zijn met andere wifi-apparatuur. Er zijn meerdere standaarden voor draadloze netwerken. Voor het delen van een internetaansluiting is de b-standaard (officieel de 802.11b standaard) van 11 megabit voldoende. Wordt het netwerk deels ook gebruikt voor verkeer tussen pc's onderling, dan kun je beter voor de snellere 802.11g standaard (54 megabit) kiezen. De meerprijs is zo gering dat dit de gedoodverfde opvolger voor b is geworden. Voor compatibiliteit met Centrino laptops (b) en andere draadloze apparatuur uit de b-standaard is het wenselijk dat de wireless router beide standaarden simultaan kan bedienen. Wireless routers beschikken meestal over elf of dertien kanalen. Bij het installeren merk je echter niet of bepaalde kanalen al bezet zijn. Kies je ongelukkigerwijs precies hetzelfde kanaal als de buren, dan krijgt je storingen Het is dan ook beter als de router tijdens het installeren zelf een vrij kanaal kan kiezen. Een volgend aandachtspunt is het aantal antennes. Met twee antennes heeft een draadloze router betere bescherming tegen zogeheten reflecties: een soort dode hoeken in het zendbereik. Een wireless router werkt standaard als access point, maar sommige kunnen ook als client fungeren. Dat is makkelijk als je bijvoorbeeld twee pc's met elkaar wilt verbinden zonder gaten in de muren te boren voor netwerkkabels. Met een wireless bridge verbind je via draadloze technologie twee bedrade netwerken. Wanneer ze als bridge zijn ingesteld wisselen ze wel onderling verkeer uit, maar negeren ze draadloze clients. Beheer Routers hebben veel functionaliteit om het onderhoud te vergemakkelijken. Bijna alle routers kennen remote beheer, waarbij op afstand de instellingen aan te passen zijn. Hierbij is het handig als de router bij wijzigingen instellingen kan opslaan en inlezen. Sommige routers kunnen periodiek e-mail te sturen met opgespaarde log-informatie, en bij een aanval vanaf het internet een waarschuwing sturen Bij sommige internetproviders heb je als abonnee een datalimiet of een fair-use policy. Omdat het internetverkeer via de router loopt, is de router de aangewezen plek om netwerkgebruik te registreren. Niet alle routers kunnen netwerkgebruik registreren, en de routers die dit wel kunnen doen dat niet altijd in bytes. Soms hanteert een router een vagere eenheid zoals het aantal packets. Registratie van dataverkeer blijft soms beperkt tot het meten van de drukte op het netwerk in bytes per seconden. Dit laatste gegeven is wellicht nog zinnig om in te schatten of een opwaardering of reductie van de ingekochte bandbreedte zinvol is. 30 breedbandrouters Voor onze test gingen we op zoek naar breedbandrouters die specifiek bedoeld zijn voor het verbinden van een klein lokaal netwerk met internet. Hiervoor moeten de apparaten aan een aantal minimumeisen voldoen, waarbij we de routers in twee categorieën indelen: routers met wap-functionaliteit en routers zonder. De routers in beide categorieën moeten in ieder geval overweg kunnen met nat (uiteraard), één ip-adres extern en meerdere ip-adressen op het interne netwerk. Verder moet het apparaat compatibel zijn met een breedband internetverbinding via kabel of adsl. Voor het interne netwerk moet de router tenminste over 4 100 MB RJ45-netwerkaansluitingen. We kiezen bewust voor ethernet-routers en laten usb-varianten buiten beschouwing; hoewel usb-routers eenvoudig te installeren zijn, is de uitbreidbaarheid met andere netwerkcomponenten namelijk bijna altijd onmogelijk en kan de snelheid van usb een bottleneck vormen. Bij de categorie routers met wap-functionaliteit stellen we als eis dat er voor het wireless-verkeer gebruik wordt gemaakt van de 802.11b of de 802.11g standaard (of een combinatie daarvan). Na onze speurtocht hebben we in ons testlab uiteindelijk dertig breedbandrouters die aan onze selectiecriteria te voldoen: achttien ook meteen wireless access point, en twaalf zonder. Testmethode Het testen van een router is in wezen een eenvoudige zaak: hij doet het of hij doet het niet. En in de praktijk doen alle routers in deze test wat ze beloven. Veel interessanter is het inventariseren van alle verschillende mogelijkheden. Daarom laten wij ons bij de beoordeling van de breedbandrouters in deze test in de eerste plaats leiden door de geboden features. De belangrijkste hiervan vindt u in de tabel op pagina XX. (de volledige tabel vindt u op PCMweb.nl). De verschillende mogelijkheden van de routers vertalen we in een aantal scores, waarbij we bij het bepalen van het eindoordeel de volgende verdeelsleutel hanteren: prijs (40%), basisvoorzieningen (40%) en geavanceerde voorzieningen (20%). Installatie en documentatie is wel gewaardeerd maar niet meegewogen. Een naslagwerk met uitvoerige gebruiksinstructies kan dan op papier of cd-rom worden geleverd. Het ontbreken van een Nederlandse instructie kost in deze test een punt. Bij de wap-routers testen we bovendien kwaliteit van de draadloze verbindingen. Daarvoor stellen we de routers op in een stabiele kantooromgeving en beoordelen in identieke omstandigheden de signaalsterkte op een vaste afstand. In het eindoordeel hanteren we hier de volgende verdeelsleutel: draadloze features (23%), draadloos bereik (19%), prijs (23%), basisvoorzieningen (23%) en geavanceerde voorzieningen (12%). 3Com Netwerk gigant 3Com stuurt twee routers uit de reeks OfficeConnect, een populaire 3Com serie in de SOHO markt. Beide routers, waarvan één met en één zonder wireless accespoint (wap), zijn goed verzorgd en informatief. Het zwakste punt is gek genoeg de ondersteuning van geavanceerde netwerkfuncties. Deze 3Coms zetten zichzelf hiermee neer als gemiddelde basisrouters. Goed is dat wpa wordt ondersteund. OfficeConnect 3C857" € 65 OfficeConnect 3CRWE554G72 (wap) € 137 Belkin Belkin blijkt relatief duur. De kast kan plat of met de meegeleverde voet staand worden neergezet. Vreemd is dan dat de twee antennes horizontaal staan. Het draadloze bereik valt tegen. In de firmware van het apparaat zit hinderlijke reclame voor software voor ouderlijk toezicht. F5D7230-4 (wap) € 149 Billion De twee Billion routers lijken sterk op elkaar. De vorm is aardig en prijs gunstig. Een aardige functie is de led die aangeeft dat er een nieuw e-mailbericht binnen is. Wat tegenvalt is dat de Billion met wap-functionaliteit de g-standaard niet kent, niet met wpa overweg kan en slechts gedeeltelijk geavanceerde en netwerkfuncties ondersteunt. Wel kent het apparaat vpn. BIPAC-640CE € 40 BIPAC-6500W (wap) € 90 Buffalo Het uiterlijk van de Buffalo is dik in orde. Een ingebouwde antenne en een goede prijs spreken ook in het voordeel van de WBR-G54. Wireless b en g worden beide ondersteund en ook kan de router overweg met het veilige wpa. Het bereik van de zender is redelijk, maar kent slechts 11 kanalen waar anderen er 13 hebben. De Buffalo mist vooral geavanceerde voorzieningen. WBR-G54 (wap) € 110 Cisco Netwerk moloch Cisco doet mee met een breedbandrouter Cisco-stijl. Het apparaat richt zich met zijn programmeerbaarheid en veelzijdigheid in routing op netwerkspecialisten en het bedrijfsleven. De prijs is relatief hoog, maar het apparaat sluit als thuispost perfect aan bij grote Cisco-installaties. SOHO 91A € 278 Conceptronic Conceptronic blinkt uit in installatie en software maar kent geen mdi/mdix voor aansluitgemak. Ondanks de lage prijs scoort deze router uiteindelijk niet al te hoog, omdat ondanks de aanwezigheid van vpn een aantal geavanceerde voorzieningen ontbreken. C100BRS4 € 52 D-Link D-Link heeft een herkenbare en fraaie metalen behuizing. In alle voorzieningen scoort de D-Link hoog, maar het bereik en geavanceerde voorzieningen hadden beter gekund. Met b, g en g-turbo als draadloze standaard lijkt de D-Link alles te hebben, maar we missen vooralsnog de belangrijke wpa-standaard. DI-624+ (wap) € 123 Draytek Draytek is een geavanceerd breedbandrouter met nadrukkelijk vpn als specialiteit. Wij hebben na het testen nog wel wat kleine wensen met betrekking tot de geavanceerde opties ping, traceroute en het versturen van loggegevens als e-mail. Binnenkort komt Draytek met de 2900, die meer features zal bevatten. Dit model is wel iets duurder: € 160. Vigor 2300 € 148 E-Tech E-Tech levert twee routers zonder uiterlijke samenhang. E-tech is wat betreft prijsstelling goed. Het zendbereik van de draadloze E-Tech is opmerkelijk goed. De gewone router mist mdi/mdix. De basisvoorzieningen zijn goed, maar beide modellen scoren minder in geavanceerde opties. Op de installatie en de helpbestanden hebben we niets aan te merken. RTBR03 € 36 WLRT03 (wap) € 70 Lancom Lancom wordt in het hoofdkwartier in Duitland ontworpen en elders geproduceerd. De prijs is vreselijk hoog. Over installatiegemak met de meegeleverde software en de structuur van ingebouwde webpagina's zijn we niet te spreken. De documentatie en helpfiles zijn daarentegen wel goed. Lancom scoort na de installatiehindernis goed in geavanceerde opties. 1511 Wireless (wap) € 570 Lanready De WG414B-I is een draadloze breedbandrouter. De behuizing is gelijk aan de E-tech WLRT03. De Lanready kent zelf geen tijdserver maar ontleent de tijd bij het aanmaken van de logbestanden aan de PC die het opvraagt, dit is technisch onjuist, het kan met tijdszones verwarring geven. Geavanceerde opties en bereik zijn redelijk goed. WG414B-I (wap) € 129 Linksys Linksys levert een nette draadloze router in de van dit merk bekende stapelbare blauw-zwarte behuizing. Zwak punt van dit populaire merk is de geavanceerde netwerkopties en erg karige beheermogelijkheden. Wel heeft Linksys WPA dat als enige in deze test met de geavanceerde AES encryptie ingezet kan worden. WRT54G (wap) € 106 Netopia Netopia zet een net kastje neer. Het wireless gedeelte voor de b-standaard blijkt elf kanalen te hebben in plaats van de gebruikelijke 13. Instellingen worden in de Netopia met behulp van Telnet gemaakt. Gelukkig staat op de cd een programma dat dit ver achter de schermen wegwerkt. De voorzieningen zijn goed, maar de wireless opties zijn erg zwak. Cayman 3387W-ENT (wap) € 308 Siemens Als er een prijs voor het ontwerp van de behuizing bestond, zou deze naar Siemens gaan. De gigaset SE505 is een echt consumentenproduct met als enige in deze test Nederlandstalige firmware. Tussen de feature giganten in deze test verliest de Siemens het op punten. We misten in het ons geleverde exemplaar wel wpa, dat juist bij uitstek geschikt is om de doorsnee consument - wars van firmware upgrades - van meet af aan goed te beschermen. Gigaset SE505 dsl/cable (wap) €200 Sitecom Sitecom levert een gewone en draadloze router, elk met een behuizing in de eigenzinnige huisstijl. Aan de documentatie en installatiemethode is duidelijk zorg besteed. De functionaliteit is aardig, maar we missen in het geheel de registratie van dataverkeer. Een leuke feature op de Home Station is de usb-printerpoort voor drie printers. Bij geavanceerde opties scoort Sitecom matig, maar in het totaaloordeel halen ze toch een goede score. WL018 Broadband Home Station 11M (wap) € 130 DC-202 V3 € 60 ***logo beste koop (Broadband Router) ***logo beste product (Wireless Broadband Router) Sweex Sweex zet in twee producten neer die in niets op elkaar lijken. De een in een wekkerradioachtig gouden kastje, de wireless variant een strak metalen doosje. Ook in softwareopbouw is er geen overeenkomst. Beiden Sweex routers scoren slecht in geavanceerde opties, maar dit telt in onze beoordeling niet zo hoog mee. Wireless bereik, wireless standaarden en prijs zijn hier belangrijker. Sweex scoort op deze belangrijke onderdelen goed, waardoor de Wireless Broadbandrouter het predikaat PCM Keuze Beste Koop in de wacht sleept, en de Broadbandrouter de PCM Keuze Beste Koop is. Het ontbreken van wpa vinden we echter ook bij deze routers een minpunt. Wireless Broadband Router 11G (wap) € 100 Broadband Router € 30 Topcom Waar de software voor de gewone en de wireless router van Topcom grote overeenkomsten vertoont, hebben de beide apparaten uiterlijk weinig met elkaar gemeen De Skyr cer Pro WBR 654 krijgen we als vroeg prototype zonder frontje en met voorlopige software. Het ziet er al goed uit. Waar de gewone router zeer matig in de geavanceerde features zit, schoort de wireless hier juist erg goed. De wireless kent ook wpa. In bereik scoort dit type van Topcom echter matig, maar daar moeten we bij aantekenen dat het hier om een vroeg exemplaar gaat. Skyr cer Pro WBR 654 (wap) €139 BR 604 € 49 Tornado 242 De Tornado 242 zit in een bijzonder stevig klein zilverkleurig kastje en komt erg eenvoudig over. Ook de instelmenu's ogen zeer simpel. Het wireless deel ontbeert geavanceerde instellingen. Verder is alles dik in orde. Nederlandstalige handleiding, basisfeatures, prijs, geavanceerde features en bereik: De Tornado scoort overal goed tot zeer goed. Tornado 242 (wap) € 129 Trust De door Trust ingezonden draadloze router komt met zijn Nederlandstalige handleiding en helpbestanden zeer verzorgt voor de dag. Het apparaat is rijk aan features: het wireless-gedeelte heeft alle belangrijke opties, waaronder wpa. Alleen het bereik is wat gemiddeld. Een van de weinige ontbrekende elementen is het ontbreken van toegangstijd als filteroptie. Speedshare Turbo Pro Router (wap) € 150 US-robotics Het merk US-Robotics heeft voor deze test drie breedbandrouters ingezonden. De 8000A is een eenvoudige router in zwart metalen kastje dat zich aan de US-Robotics huisstijl ontrekt. In de 8000A en 8003 ontbreken opties als datateller, tijdserver, logmogelijkheden en ddns. De beheerfuncties zijn karig. De 80854 is beter toegerust en is rijk aan mogelijkheden. Op het moment van testen ontbrak wpa, maar kan inmiddels vanaf de site van US-robotics gedownload worden USR 808054 (wap) € 139 USR 8000A € 89 USR 8003 € 55 ***logo beste product (Prestige 324) ZyXEL De ZyAIR B-2000 v.2 is een opvallende draadloze router, die wat vorm betreft nog het meest op de kop van een koe lijkt. Een grote blauwe indicator geeft activiteit weer. De Prestige 324 is in vergelijking met dit visuele geweld opvallend bescheiden. Beide routers zijn veelzijdig en hebben alle belangrijke opties. Routing is uitgebreid en logfiles zijn opvallend nauwkeurig instelbaar, maar vpn ontbreekt (ander modellen van ZyXEL kennen dit wel). De ZyAir in deze test mist wpa en geavanceerde wireless opties. ZyAir B-2000 v.2 (wap) € 142 Prestige 324