Abonnementen met een 'gratis' telefoon zijn niet helemaal wat ze zijn. Providers hebben jarenlang onterecht gemeld dat de telefoons 'gratis' bij een abonnement waren, terwijl klanten daar in werkelijkheid gewoon voor betaalden. Bedrijven als KPN leggen nu geld opzij om eventuele compensatie te bieden. Kun je zelf ook aanspraak maken op zo'n claim? Hoe zit dat precies?
De Hoge Raad sprak zich in juni 2014 uit tegen de 'gratis' mobiele abonnementen. De Hoge Raad is van mening dat een ‘gratis’ smartphone bij een telefoonabonnementniet gratis is. Het is volgens de raad een lening. Op het oog is het een onschuldig besluit, maar de gevolgen hiervan ondervindt iedereen vanaf 2016. Telefoonabonnement.nl legt het je uit hoe de situatie zit.
Wanneer krijg je nou echt een gratis telefoon bij je abonnement?
Providers zitten met een dilemma. Ze bieden een dienst aan, maar om gebruik te kunnen maken van die dienst heeft de consument een dure smartphone nodig. Die gaat een consument echt niet zomaar kopen. Door het toestel 'gratis' aan te bieden bij een abonnement, kopen consumenten sneller telefoons. Iedere provider bood ze aan: “Abonnement met gratis toestel” of “Abonnement van € 36,- per maand, iPhone 5 gratis!” Het zijn marketingleuzen die je in 2015 al bijna niet meer zag, maar vanaf dit jaar helemaal niet meer.
Telefoons worden heus niet zomaar gratis bij een abonnement weggegeven
Telefoons zijn kostbare apparaten die niet zomaar gratis bij een abonnement worden weggegeven. Telecomaanbieders moeten ergens hun geld terughalen. Het aanbieden van een ‘gratis’ smartphone bij een abonnement geeft de werkelijkheid wel erg positief weer en het is dan ook geen juiste marketing, oordeelde de Hoge Raad in 2014. De uitspraak oordeelde dat een dergelijke telefoon in feite als lening moet worden gezien, en voor het aanbieden van een lening van meer dan € 250,- moet je voldoen aan de Wet op Financieel Toezicht (WFT).
Gevolgen van de smartphone als lening
De exacte gevolgen van die uitspraak zijn nog onduidelijk. Want de toezichthouder op de WFT, de Autoriteit Financiële Markten (AFM) heeft nog geen besluit genomen. Pas wanneer dat gebeurt is duidelijk wat voor acties er gaan komen.
In de praktijk gaat het kopen van een smartphone veranderen. Tot nu toe kon iedereen een abonnement afsluiten met gratis telefoon. Die vrijheid kon tot hoge schulden leiden wanneer mensen meer abonnementen aangaan dan dat zij kunnen betalen.
In de toekomst wordt bij de aankoop van een nieuwe smartphone beter gekeken naar de financiële situatie van degene die het toestel aanschaft. Een premium smartphone kost al gauw meer dan € 600,-. Een toestel uit het middensegment kost ongeveer € 300,- tot € 600,-.
Abonnementlening
Als een toestel als 'lening' wordt gezien, gaan er andere regels gelden
De toestellen worden vanaf nu gezien als lening, en waarschijnlijk gaan de WFT-regels gelden. Dat wil zeggen dat iedere aanbieder die vanaf dat moment een toestel aanbiedt van meer dan € 250,- moet handelen volgens regels van de WFT. Dat wil zeggen dat hij de loongegevens van de koper moet beoordelen en dat de lening misschien zelfs geregistreerd wordt bij het Bureau Kredietregistratie. Dit geldt overigens alleen als je een telefoon boven de € 250,- in je abonnement wilt meenemen. Je kan er als consument dus ook voor zorgen dat je het bedrag boven € 250,- middels een eigen bijdrage inlegt.
Praktijkvoorbeelden
Stel dat je de nieuwe Samsung Galaxy Note7 wil kopen. Dit toestel kost normaal gesproken € 899,-. Je kunt het toestel aanschaffen en een sim-only abonnement gebruiken. Je kunt er ook voor kiezen een abonnement met toestel af te sluiten. Dan is er keuze uit verschillende abonnementen. Het goedkoopste abonnement is bijvoorbeeld 10 euro per maand en geeft voor jouw Galaxy Note7 een restbedrag voor het toestel van € 779,-. Dit bedrag kun je in je abonnement opnemen en over 12 tot 24 maanden betalen. Aangezien je nu meer dan € 250,- leent zul je jouw financiële gegevens moeten laten zien voordat je het abonnement kunt afsluiten. Afhankelijk van het besluit van de AFM kan zelfs zo zijn, dat de lening in de toekomst wordt doorgegeven aan het BKR.
Wil je meer weten over de 'gratis' telefoon bij een abonnement? Dan kun je hier alle ins en outs vinden.