“Mag dat? Nee, natuurlijk mag dat niet! Blijf met uw drone minimaal 50 meter weg van een mensenmenigte! Veilig vliegen met drones, daar horen regels bij.” Al in 2016 kwam de Rijksoverheid met de radiospot over het vliegen met drones en de bijbehorende drone regels, maar in 2019 gaan er pas echt grote dingen veranderen voor drone-eigenaren.
Drones zitten in het verdomhoekje. Wanneer we spreken over de onbemande luchtvaartuigen, worden er al gauw de mogelijke veiligheidsproblemen bijgehaald. Of men heeft het over Amazon en wanneer die pakjes toch eens in Nederland via drone kunnen worden bezorgd en dat de ontwikkeling zo lang duurt. Gedeeltelijk komt dat door de aanwezigheid van regels, al kunnen die nu nog per land flink verschillen.
Nederlandse regelgeving
Er zijn wel regels voor het gebruik van drones, genaamd de 'regeling modelvliegen'. Hierin staat bijvoorbeeld dat je niet hoger mag vliegen dan 120 meter, dat je op minstens 3 kilometer afstand moet blijven van kleine vliegvelden en niet minder dan 15 kilometer van Schiphol en Eindhoven Airport. Je mag niet boven menigten, aaneengesloten bebouwing, havens, wegen en industriegebieden vliegen. Je moet je drone altijd in het zicht hebben en altijd voorrang geven aan ander laagvliegend verkeer. En uiteraard mag je alleen beelden maken voor persoonlijk gebruik, waarbij de privacy van anderen niet in het geding mag zijn.
De Nederlandse regels zijn - zeker voor hobbygebruik - duidelijk. Hoewel we al jaren drones gebruiken voor het maken van video’s en ander persoonlijk gebruik, is er nog opvallend weinig Europese regelgeving voor het gebruik van deze onbemande luchtvaartuigen. Op zich is dat fijn, maar dat zal niet lang zo blijven. Halverwege 2019 worden er strengere regels vanuit Europa verwacht, om de veiligheid en privacy te waarborgen. Tussen april en juni zullen de regels ingaan van het Europees Agentschap voor de veiligheid van de luchtvaart (EASA). Dit is voor het eerst dat er echt Europese regels zijn, want vooralsnog heeft elk land zijn eigen regels.
Een van die regels is een chip. Alle drones moeten straks van een chip worden voorzien, waardoor ze niet in de buurt van vliegvelden kunnen vliegen. Het is op de website van Schiphol nu ook al duidelijk te lezen: “Verboden terrein”. Drones brengen het luchtverkeer in gevaar en je mag er momenteel dan ook alleen mee vliegen in luchtruimcategorie G: het vrije deel van het luchtruim. Zie ook de overzichtskaart vliegen met drones van de Rijksoverheid voor plekken waar recreatief vliegen met drones is geaccepteerd.
Een verplicht vliegbewijs
Naast een chip wordt er ook de benodigdheid van een brevet verwacht in Europese wetgeving. Zie het als een vaarbewijs dat geldt voor hobbyvaarders, waarbij deze geldt voor hobbyvliegers. Het is nog onbekend wat dat dan zoal inhoudt qua examen of kosten, maar de kans is groot dat dit vereiste er wel komt.
Het lijkt alsof alle regels drones moeten gaan tegenhouden, maar niets is minder waar. Minister Cora van Nieuwenhuizen (Infrastructuur en Waterstaat) wil op sommige plekken juist wat minder regels om zo innovatieve toepassingen van drones aan te jagen. Ze wil testlocaties in het leven roepen om bijvoorbeeld te kijken hoe drones kunnen helpen bij dijkbewaking, verkeersmanagement en zelfs het bezorgen van medicijnen. Zo’n testlocatie is overigens niet per se nieuw: rondom vliegvelden en testcentra in Enschede, Groningen, Marknesse, Valkenburg en Woensdrecht zijn innovatiecentra gemaakt onder de paraplu van het Dutch Drone Platform. Hier wordt geprobeerd meer grip te krijgen op de mogelijkheden van drones, maar uiteraard ook de gevaren.
De overheid kan namelijk ook erg veel baat hebben bij het gebruik van drones, zij het op een professionele wijze. Denk bijvoorbeeld aan de brandweer die vlak boven een brand vliegt om beter in kaart te krijgen wat er gebeurt, de politie die drugspanden of misdrijven beter kan opsporen door met een drone boven de plaats delict te vliegen en beveiligers die de menigte tijdens een evenement beter in de gaten kan houden door drones in te zetten. Er zijn uiteraard ontheffingen, om het politie, brandweer en beveiliging makkelijker te maken. Maar nog niet alles kan.
Een van de problemen waarmee drones kampen, dat is het geluid ervan. Hoewel drones in de basis perfect zijn om stiekem boven mensen te vliegen en ze te filmen, verraden ze zichzelf altijd door hun geluid. Het zoemende geluid van de propellers is erg aanwezig en hoewel dat in het zojuist genoemde geval zeer prettig is, kan dat tegelijkertijd een zeer gewenste ontwikkeling als pakketjes bezorgen tegenhouden. Hoewel regels waarschijnlijk voelen als iets dat drones juist zullen tegenhouden, wordt 2019 hopelijk het jaar dat dankzij regels (en vooral: duidelijkheid) juist meer mogelijk maakt voor de onbemande luchtvaartuigen.