Een nas kopen is eenvoudig, de juiste nas kopen niet. Een nas is zo’n veelzijdig apparaat dat het al een flinke uitdaging kan zijn om de juiste te vinden en deze daarna ook nog eens goed in te richten. Waar moet je zoal op letten? In dit artikel zetten we wat handige tips op een rij.
Tekst: Edmond Varwijk
Om uit het enorme aanbod aan merken en modellen de nas te selecteren die het beste bij jouw wensen en mogelijkheden past moet je allereerst goed weten wat je met de nas wilt doen. Daarnaast speelt ook het budget een belangrijke rol, de prijzen kunnen erg hoog oplopen. Maar zelfs al koop je de duurste, dat geeft geen garantie dat de nas kan wat jij wilt.
Een aantal kwaliteiten en kenmerken is bepalend voor het gebruik van de nas. Deze kun je gebruiken om jouw nas te selecteren. De belangrijkste zijn het merk, het aantal harde schijven, de processor, het geheugen, het aantal netwerkpoorten, de aanwezigheid van een hdmi-poort, en een eventuele ondersteuning voor transcoderen. Elk van deze variabelen wordt hieronder kort toegelicht.
Lees ook: De beste 2bay-nas'en getest
Nas-merken
Van elk nas-merk kun je een nas met twee schijven en een netwerkpoort kopen. Toch zijn al die apparaten verder totaal verschillend. Dit komt door de nas-software: het besturingssysteem plus de uitbreidingen en de apps. Al die software is specifiek voor elk merk en kan niet onderling gebruikt worden. De bekendste nas-merken zijn Synology, QNAP, Netgear, Asustor, Western Digital, Thecus en Drobo.
Behalve Drobo gebruiken ze allemaal een op Linux gebaseerd besturingssysteem dat je op de nas installeert en via de browser of met een app configureert en gebruikt. Bij Synology en QNAP is deze webomgeving het best ontwikkeld, gevolgd door Asustor, Netgear en Thecus. Western Digital legt de nadruk vooral op gebruiksvriendelijkheid en die webinterface is duidelijk minder uitgebreid, terwijl je bij Drobo niet op de nas kunt inloggen maar alles via software vanaf pc of Mac regelt.
Packages
Bovenop het besturingssysteem komen de uitbreidingen, of packages. Dit zijn losse modules die je op de nas kunt installeren om zo functionaliteiten aan de nas toe te voegen. Bijvoorbeeld om je fotoverzameling op de nas te beheren, of een mediacenter als je films wilt streamen naar een smart-tv of tablet. Het aantal en de kwaliteit van de uitbreidingen verschilt per merk én per model. Hoewel het aanbod continu verandert, kun je op de website van de nas-fabrikant bij de nas die je op het oog hebt veelal precies zien welke uitbreidingen er zijn.
Het derde onderdeel van de nas-software zijn de apps. Deze vergemakkelijken het gebruik van de nas met smartphone en tablet. Een app om documenten op de nas te bekijken, bewerken, om je foto’s automatisch te uploaden, een film te bekijken. Aantal en kwaliteit verschilt opnieuw per merk en is ook weer afhankelijk van het model, hoewel minder dan de packages. Niet alle apps zijn er voor zowel Android als iOS, dus neem dit mee in je overweging. Controleer in de appstore van jouw mobiele apparaat welke apps de nas-fabrikant daar aanbiedt, of check het op de website van de nas specifiek voor jouw nas-model.
Aantal schijven
Behalve software is ook de hardware een onderscheidend onderdeel van elke nas, zoals bijvoorbeeld het aantal schijven. Het aantal schijven bepaalt niet alleen de maximale hoeveelheid opslagruimte van de nas, maar ook de mogelijkheid tot het gebruik van raid. Met raid kun je de bestanden op de nas beschermen tegen verlies wanneer één of meer van de schijven defect raken.
De tweede schijf bevat namelijk een kopie van de eerste schijf. De schijven worden de hele tijd automatisch gesynchroniseerd. Voor raid zijn minimaal twee schijven nodig, maar de totale opslagcapaciteit wordt in deze basisvariant dus wel gehalveerd. Vier of meer schijven bieden geavanceerdere mogelijkheden voor raid en gaan ten koste van een minder groot deel van de totale opslagcapaciteit van de nas.
Processor en geheugen
De processor bepaalt de rekenkracht van de nas en voor een deel ook de functionaliteit. Het belangrijkste onderscheid is dat tussen een ARM- of een Intel-processor. ARM is snel, energiezuinig en goed in opslagfuncties zoals back-up en iSCSI.
Intel is minder energiezuinig, maar ook snel en beter in het transcoderen van films voor weergave op verschillende beeldschermformaten, het renderen van 4K-beeld en meer zakelijke toepassingen zoals virtualisatie. Voor thuisgebruikers is het vooral oppassen bij de mediafuncties, wat kan de processor en hoe goed. Wil je een media-server zoals Plex of Kodi gaan gebruiken op de nas, controleer dan specifiek of die worden ondersteund door de processor in het jou beoogde model nas.
De hoeveelheid geheugen bepaalt hoe zwaar je de nas kunt belasten. Dit uit zich in het aantal functies dat je gelijktijdig kunt inschakelen en het aantal gebruikers dat die functies gelijktijdig kan gebruiken, zonder dat de prestaties enorm dalen.
Voor een thuis-nas met slechts enkele gebruikers en een paar functies kan 1 GB RAM al voldoende zijn, maar apparaten met 2 GB of 4 GB geheugen zijn een betere keuze. Bij sommige nas-modellen kun je het geheugen zelf uitbreiden, maar bij de meeste nas-apparaten kan dat niet, dus dan kun je beter gelijk een nas nemen met voldoende geheugen aan boord.
Poorten
De laatste factor om op te letten is het aantal poorten. Eén netwerkpoort is er altijd en soms zijn er meer. Een extra netwerkpoort is handig om de snelheid te bundelen of om de nas in verschillende netwerken te kunnen benaderen. Usb-poorten zijn handig om extra opslag of een printer aan te sluiten. Usb3.0-poorten zijn daarbij sneller dan usb2.0-poorten.
Wil je de nas ook gebruiken als losse pc of mediaspeler, dan is een hdmi-poort vereist. Een hdmi-poort met 4K-video out heeft dan de voorkeur. Andere mogelijke poorten zijn eSATA voor snelle externe opslag en Thunderbolt voor razendsnelle bestandsuitwisseling en 4K-video. De laatste vindt je eigenlijk alleen op de echt dure modellen.
Onderstaand vind je nog enkele populaire nas'en van dit moment, van verschillende merken.