5G is de nieuwste vorm van draadloos, mobiel internet en de opvolger van 4G. Het 5G-netwerk biedt verschillende verbeteringen, waaronder een veel lagere reactiesnelheid (latency) en duizelingwekkende up- en downloadsnelheden. Welke achterliggende technieken maken dat mogelijk?
De kenmerken van 5G maken de technologie uitermate geschikt voor toekomstige innovaties als zelfrijdende auto’s, het op afstand uitvoeren van operaties en een wereld met honderden miljoenen IoT-producten. De toepassingen van 5G zijn vooral interessant voor het bedrijfsleven.
Als consument profiteer je vooral van 5G dankzij de hogere bandbreedte, waardoor het bereik op drukke locaties beter is. Later, als er genoeg masten zijn geplaatst, kunnen providers ook besluiten om de mobiele internetsnelheden (gratis of tegen een meerprijs) te verhogen. Daar heb je wel een nieuwe smartphone voor nodig, want huidige modellen ondersteunen geen 5G. De eerste 5G-telefoons komen dit jaar nog uit, onder andere van Samsung, OnePlus, LG en Huawei.
5G-kenmerken
De reactiesnelheid (latency) van 5G is bijna direct, zo’n 1 tot 2 milliseconden. 4G heeft een latency van 20 tot 50 milliseconden. Voor zelfrijdende voertuigen is een zo laag mogelijke latency enorm belangrijk om onderling goed te kunnen communiceren en zo ongelukken te voorkomen.
Op het 5G-netwerk kunnen ook veel hogere up- en downloadsnelheden gehaald worden. Waar 4G een maximale bandbreedte van 150 Mbit/s heeft, is de limiet van 5G maar liefst 10 Gbit/s. Dit is echter op papier, want naar verwachting komt het 5G-netwerk in Nederland in eerste instantie niet verder dan 1 Gbit/s.
Daarnaast is 5G veel energiezuiniger dan 4G. Dat is vooral nuttig voor apparaten met een chip die lang mee moet gaan. Denk bijvoorbeeld aan slimme sleutels, deelfietsen of sensoren bevestigd aan vee. 5G vraagt minder vaak updates van dergelijke chips en verzendt de data bij zo’n update bovendien razendsnel, wat allebei bijdraagt aan een langere accuduur.
Een 5G-zendmast stuurt gerichte databundels de lucht in, waardoor grote aantallen apparaten tegelijk gebruik kunnen maken van snel internet. Met de opmars van IoT-apparatuur wordt dat steeds belangrijker. Het huidige 4G-netwerk stuurt data in alle richtingen. Dit levert enerzijds een groter bereik op, maar is minder geschikt voor grote aantallen apparaten.
Een mobiel netwerk heeft frequentiebanden nodig. Voor het 5G-netwerk worden straks huidige frequenties voor 2G, 3G en 4G gebruikt, maar er komen ook drie nieuwe frequenties beschikbaar. Dit zijn de 700MHz-band, de 3,5GHz-band en de 26GHz-band, zo heeft de Europese Commissie besloten. De Nederlandse overheid moet deze banden veilen aan telecomproviders, die betalen om gebruik te mogen maken van de frequenties. Vervolgens kunnen de providers een 5G-netwerk optuigen, testen en activeren voor consumenten en bedrijven.
Op de eerste veiling wordt naar verwachting alleen de 700MHz-band geveild. Providers zijn er klaar voor, maar de overheid heeft op moment van schrijven nog niet besloten wanneer de veiling plaatsvindt. En dat klinkt vreemd, want je zou denken dat het kabinet staat te springen om de frequentieveiling te houden. Het levert de schatkist namelijk veel geld op. De Italiaanse overheid haalde in oktober 6,55 miljard euro op, om maar een voorbeeld te noemen.
5G-uitrol wereldwijd
De jarenlange ontwikkeling van 5G is het verst in Azië. Op de Olympische Winterspelen van Zuid-Korea, een jaar geleden, toonden onder andere Hyundai, Samsung en Intel 5G-toepassingen op het gebied van zelfrijdende auto’s, 8K-videostreaming en virtual reality. Kenners voorspellen dat op de Zomerspelen in 2020 5G een nog grotere rol gaat spelen.
In Aziatische landen als Zuid-Korea gaan deze lente de eerste 5G-netwerken de lucht in. De Amerikaanse telecomproviders Verizon, T-Mobile en AT&T streven ernaar hun 5G-netwerken in de Verenigde Staten in de eerste helft van dit jaar operationeel te hebben.
In Europa staat de ontwikkeling van 5G ook hoog op de agenda. De Europese Commissie heeft in 2016 een actieplan gepubliceerd waarin staat dat de 28 lidstaten uiterlijk eind 2020 een (regionaal) 5G-netwerk werkend moeten hebben. In 2025 heb je in de hele EU 5G-dekking in bewoond gebied en op grote vervoerswegen, belooft de Europese Commissie.