Android ontwikkelt zich razendsnel. De meest fanatieke gebruikers hebben vermoedelijk al meerdere toestellen versleten. Android krijgt langzaam maar zeker steeds meer voorzieningen die het overstappen naar een andere telefoon met ditzelfde besturingssysteem vereenvoudigen. Wat Google al vanaf het begin goed heeft geregeld is de synchronisatie van e-mail (Gmail), contactpersonen en je agenda. Daarnaast is het vanaf Android 2.0 mogelijk een backup van de belangrijkste gegevens van je telefoon te maken op de Google-servers. De backup is gekoppeld aan je Google-account. De gegevens kunnen worden hersteld als je de telefoon terugzet naar de fabrieksinstellingen of als je een nieuwe telefoon in gebruik neemt. Wel moet je in beide gevallen hetzelfde Google-account blijven gebruiken.

De backup bevat de apps die je hebt geïnstalleerd en de instellingen van je toestel. De instellingen omvatten voornamelijk de toegankelijkheidsopties, je achtergronden, wifi-instellingen met wachtwoorden van netwerken en (vanaf Android 2.2) woorden die je aan het woordenboek hebt toegevoegd. Bij een herstel worden de instellingen teruggezet en de apps die je in gebruik had opnieuw geïnstalleerd. De apps keren helaas wel terug in kale vorm zonder instellingen en data. Daardoor ontbreken bijvoorbeeld gesavede spelletjes. Voor veel populaire apps is dat geen bezwaar, omdat ze hun gegevens in de cloud opslaan. Denk aan Facebook, Twitter, WhatsApp, Wordfeud, e-mail en apps om te bankieren. Sommige apps hebben bovendien nauwelijks persoonlijke instellingen en data, afgezien van een tijdelijke cache die opnieuw opgebouwd kan worden. Ook eerder aangeschafte content zoals kranten en tijdschriften kun je meestal terugzetten via een account.

Als een backup van instellingen en data van apps voor jou belangrijk is dan ontkom je er niet aan om hiervoor een speciale oplossing te gebruiken (zie kader Uitgebreidere backup). Het nadeel van dit soort oplossingen is dat je root-toegang op je telefoon nodig hebt. Google voorziet inmiddels zelf ook in een oplossing. Vanaf Android 2.2 biedt het aan ontwikkelaars de mogelijkheid om instellingen en data van apps op de Google-servers op te slaan. Bij een herinstallatie van een app zullen de gegevens automatisch worden teruggezet. Het grootste bezwaar is dat ontwikkelaars dit zelf in hun apps moeten implementeren. Er zijn nog nauwelijks apps die hier daadwerkelijk gebruik van maken.

In deze workshop bespreken we hoe je van een oude naar een nieuwe Android-telefoon overstapt. We stellen eerst de gegevens op de oude telefoon veilig en zetten de gegevens vervolgens terug op de nieuwe telefoon. We maken gebruik van de backupvoorziening van Google en enkele gratis apps. Je hoeft de voorziening van Google overigens niet te gebruiken als je er geen moeite mee hebt om instellingen van je toestel opnieuw in te stellen en apps handmatig te installeren. Je voorkomt dan ook dat bijvoorbeeld een app waarmee je een probleem had automatisch terugkeert. De workshop kun je uiteraard ook gebruiken om een nieuwe start met dezelfde telefoon te maken. Je hebt voor deze workshop geen root-toegang nodig op je telefoon.

Stap 1: Google-backup aanzetten

Als je een toestel met Android 2.0 of hoger hebt kun je de backupvoorziening van Google gebruiken. Die optie is zelfs standaard actief en is te vinden onder Instellingen, Privacy. Houd er rekening mee dat als je de optie aanzet, het wel tot een dag kan duren voordat de backup daadwerkelijk is gemaakt. Vaak gebeurt dit ’s nachts. Zet je de optie uit, dan wordt de backup gewist van de Google-servers. Je kunt niet op het toestel zelf zien of de backup is gemaakt en wat er in die backup is opgenomen. Wel kun je Google Dashboard (zie kader Google-inhoud met Dashboard) raadplegen via een browser. Daarin kun je zien van welke onderdelen een backup is gemaakt, zoals instellingen en achtergronden, hoe laat die backup is gemaakt, en wat de omvang van ieder onderdeel is.

Stap 2: Contacten exporteren

Het is raadzaam om een kopie van je contactpersonen te maken op een sd-kaart. Er zijn situaties bekend waarin contactpersonen, die deel uitmaken van Gmail, zijn verwijderd. Wat ook voorkomt is dat gebruikers denken dat contactpersonen in het Gmail-account staan, terwijl ze in werkelijkheid alleen op de telefoon zijn opgeslagen, op de simkaart, of op een ander account (zoals een Exchange-account). Het exporteren van contactpersonen is niet lastig: open Contacten, selecteer het menu en kies de optie Importeren/exporteren. Hier kun je kiezen voor het exporteren naar sd-kaart. Je contacten worden opgeslagen op je geheugenkaart in het bestand 00001.vcf. Je kunt dit bestand ook op een andere plaats bewaren, bijvoorbeeld in Dropbox of per e-mail naar je Gmail sturen. Mocht het ooit nodig zijn deze contacten terug te zetten, dan kun je eenvoudigweg dit vcf-bestandje openen op je Android-telefoon en kiezen waar de contacten opgeslagen moeten worden.

Stap 3: Sms-berichten opslaan

Met de gratis app SMS Backup & Restore (Android 1.5 en hoger) van Ritesh Sahu kun je een backup van je sms-berichten maken op een sd-kaart, zodat je deze later (met dezelfde app) kunt terugzetten op je nieuwe toestel. Je sms-berichten (maar geen mms-berichten) worden in een xml-bestand bewaard in de map SMSBackupRestore. Controleer wel of die map daadwerkelijk op je geheugenkaart wordt gemaakt en niet op het interne geheugen. Steeds meer telefoons hebben zowel interne opslag als een slot voor een externe sd-kaart. Verwarrend is dat de interne opslag op bijvoorbeeld de Samsung Galaxy S te benaderen is via /mnt/sdcard (waar in onze situatie ook de backup werd gemaakt) terwijl de externe sd-kaart onder /mnt/sdcard/external_sd is te vinden. Op de Samsung Galaxy S II zijn die locaties hetzelfde maar zonder /mnt. Je kunt twee dingen doen: de map wijzigen in de instellingen van SMS Backup & Restore, of de map SMSBackupRestore kopiëren van de interne opslag naar de sd-kaart. Dat kun je doen met de ingebouwde bestandsbeheerder Mijn bestanden maar ook met bijvoorbeeld Astro File Manager of ES File Explorer.

Stap 4: Belhistorie opslaan

Android houdt een log van je laatste 500 gesprekken bij. Dat omvat inkomende, uitgaande en gemiste gesprekken. Als die gegevens belangrijk voor je zijn, kun je hiervan een backup maken, en uiteraard alles later terugzetten op dezelfde plek. Je kunt hiervoor de gratis app Call Logs Backup & Restore (Android 1.5 en hoger) gebruiken. Het is van dezelfde maker als het in de vorige stap genoemde SMS Backup & Restore en werkt op vergelijkbare wijze. Het maakt een xml-bestand aan met je belhistorie, waarbij je mogelijk hetzelfde trucje zult moeten toepassen om de bestanden naar je geheugenkaart te kopiëren. Een alternatief is SMS Backup+ van Jan Berkel. Hiermee kun je een backup van de belhistorie, sms- en mms-berichten opslaan in je Gmail-account, ieder onder een eigen label. Je belhistorie en sms-berichten (maar wederom niet je mms-berichten) kun je naderhand terugzetten.

Stap 5: Multimedia veiligstellen

Foto’s en video’s die je met je telefoon hebt gemaakt kun je veiligstellen door ze naar je computer te kopiëren. Dat geldt ook voor bijvoorbeeld muziek, video’s of documenten. Hoewel hier veel apps voor zijn, geven we de voorkeur aan de usb-kabel. Sleep, nadat je de telefoon hebt aangesloten, de statusbalk naar beneden. Druk in dit venster op het usb-icoontje en kies vervolgens voor USB-opslag inschakelen. Je hebt nu toegang tot alle bestanden op de telefoon, zowel de interne opslag als een eventuele sd-kaart. Beide zijn als aparte harde schijf benaderbaar. De foto’s en video’s die je met de camera hebt gemaakt vind je onder /dcim. Controleer zowel je interne opslag als de sd-kaart, de locatie is namelijk afhankelijk van de instellingen van de camera in Android. Muziek en video vind je in de gelijknamige mappen. Het is verstandig om nog even rond te kijken of je bestanden bent vergeten.

Nieuwe telefoon in gebruik nemen

Stap 6: Google-account aanmelden

Je bent klaar om een start te maken met je nieuwe telefoon, of een bestaande telefoon die is teruggezet naar de fabrieksinstellingen (zie kader Terug naar fabrieksinstellingen). Zet je oude toestel uit en steek eventueel de simkaart en geheugenkaart in je nieuwe toestel. Raak na het starten de Droid aan om de setupprocedure te starten. Let op: dit is het enige moment waarop je instellingen en apps automatisch kunt terugzetten. Geef aan dat je al een Google-account hebt en log in het met account dat je ook op de andere telefoon in gebruik had. Je ziet nu de optie om een backup vanuit je Google-account terug te zetten naar dit apparaat en kunt er ook voor kiezen om een backup te blijven maken. Beide opties zijn overigens standaard actief. Als je liever niet hebt dat instellingen en apps worden teruggezet, bijvoorbeeld vanwege problemen met bepaalde apps, kun je hier de hersteloptie uitzetten en verder naar stap 8.

Stap 7: Wacht op synchronisatie

Het terugzetten van instellingen en apps vanaf de Google-servers zal na het afronden van de instelprocedure automatisch starten. Een icoontje in de statusbalk geeft aan dat dit gebeurt. Het is het beste om je telefoon enige tijd weg te leggen en geen toepassingen als Android Market te starten. Overigens blijkt het terugzetten vanaf de Google-servers niet altijd even betrouwbaar. Je kunt ook niet zien wat er precies wordt teruggezet. Als het niet werkt zit er niets anders op dan de instellingen zelf aan te passen, zoals wifi-netwerken toevoegen en de gewenste apps opnieuw installeren. Voor apps die je eerder via dit Google-account hebt aangeschaft hoef je uiteraard niet opnieuw te betalen.

Stap 8: Terugzetten sms-berichten en belhistorie

Als je sms-berichten wilt terugzetten die je hebt bewaard volgens de methode in stap 3 heb je SMS Backup & Restore nodig. Uiteraard moet je ook de sd-kaart plaatsen waarop je de backup hebt opgeslagen. In de app kun je via de optie Bekijk de sms-berichten terugzien. Gebruik Herstel om ze daadwerkelijk terug te zetten. De app kan automatisch de map vinden met het backupbestand. De belhistorie, die in stap 4 is opgeslagen, kun je met Call Logs Backup & Restore terugzetten op je nieuwe telefoon. Vooral bij deze app kan het nodig zijn om via de instellingen te verwijzen naar de juiste backupmap, bijvoorbeeld /sdcard/external_sd/CallLogBackupRestore/. Dit is uiteraard afhankelijk van waar de bestanden staan.

Stap 9: Terugzetten multimedia

Om bestanden zoals foto’s, muziek, video’s en documenten terug te zetten kun je eenvoudigweg de telefoon weer via usb met je computer verbinden en usb-opslag inschakelen, zoals beschreven in stap 5. Android controleert zelf automatisch het geheugen om te zien of mediabestanden zijn toegevoegd. Het maakt daarbij niet uit in welke map je bijvoorbeeld je muziek plaatst. Uiteraard zijn er ook modernere methoden om multimedia te synchroniseren, zoals doubleTwist dat zelfs draadloos werkt.

Tot slot

Je telefoon is nu klaar voor gebruik. Voor de synchronisatie van e-mail, agenda en contacten hoef je verder niets in te stellen: dat vindt automatisch plaats. Via Instellingen, Account- en synchronisatie-instellingen kun je dit beheren. Hier kun je naar wens ook extra accounts toevoegen, zoals een e-mailaccount. Als je veel apps moet installeren, kun je het gebruik van AppBrain overwegen. Daarmee kun je sneller apps installeren via de browser (zie kader Sneller apps installeren) maar ook veel ideeën opdoen voor andere nuttige apps.