Microsoft schendt cookiewet door ongevraagde Windows 10-downloads

Microsoft schendt de Europese cookiewet met het automatisch en stilletjes downloaden van Windows 10-installatiebestanden op Windows 7 en 8.1. Windows Update vraagt geen expliciete permissie hiervoor.

To read this article in English, click here.
 

De Europese cookiewet, die per land wordt ingevuld en gehandhaafd, overstijgt namelijk de eenvoudige cookies waar het zijn naam aan dankt. “Het gaat ook om scriptjes, het uitlezen van device-informatie, enzovoorts”, vertelt internetjurist Arnoud Engelfriet aan PCM. Hij stipt aan dat er wel een uitzondering geldt voor informatie of data die nodig is voor de technische werking van een apparaat.

Windows 10 en de installatiebestanden daarvoor zijn echter niet nodig voor de werking van Windows 7 of 8.1. “Is Windows 10 noodzakelijk? Lijkt mij niet”, aldus Engelfriet. Privacy-expert Simon Hania erkent tegenover PCM dat het niet strikt noodzakelijk is, maar hij is niet zo overtuigd als jurist Engelfriet. “Ik denk dat Microsoft binnen de wet blijft.”
 

Automatisch en ongevraagd

Toch downloadt Microsoft de meerdere gigabytes voor een upgrade naar Windows 10. Deze download gebeurt automatisch en stilletjes, bleek afgelopen week. “Dit verbaast me hogelijk”, reageert Engelfriet. Het stille van deze preload geldt zowel voor de downloadlocatie als voor de wettelijk benodigde permissie. De downloadlocatie voor de 3 tot wel bijna 6 GB aan bestanden is een verborgen map ($WINDOWS.~BT of $Windows.~WS) op de C-schijf.

Verder is de wettelijk benodigde permissie niet expliciet gevraagd vóór het downladen. Het plaatsen van de installatiebestanden op pc’s gebeurt namelijk via Windows Update, dat fixes en updates geeft voor elke Windows-versie. Engelfriet zegt dat er wel discussie is onder juristen én techneuten of updates alleen fixes zijn of dat ze ook nieuwe functionaliteit omvatten. Dit is dan de nuance tussen updates en upgrades. In de praktijk brengt Windows Update al jarenlang fixes voor bugs en beveiligingsgaten naast ook nieuwe functies en mogelijkheden. Windows 10 is echter een geheel nieuwe release.
 

Gevraagde dienst?

Bovendien stelt de cookiewet dat het plaatsen of uitlezen van data moet gebeuren met expliciete permissie vooraf van de eindgebruiker. Het meenemen van toestemming in algemene voorwaarden, zoals bijvoorbeeld die voor Windows Update, is dus niet toegestaan, weet Engelfriet.

Privacy-expert Simon Hania is een andere mening toegedaan. Hij denkt dat Microsoft nog wel binnen de wet blijft omdat het hier gaat om ‘een door de gebruiker gevraagde dienst’. De cookiewet vereist namelijk óf ondubbelzinnige toestemming óf noodzakelijkheid voor de gevraagde dienst. “Ik denk dat het aanvinken van ‘ik wil upgrades en updates’ kwalificeert als het eerste. Dat het een versie-upgrade is, maakt niet uit.”

Engelfriet is het daar niet mee eens. Hij haalt het juridische begrip ‘verkeersopvatting’ aan dat neerkomt op hoe de consument (in het zogeheten maatschappelijk verkeer) een kwestie opvat. “Voor mijn gevoel is Windows 10 een upgrade en ik denk dat de gemiddelde Nederlander daar ook zo over denkt.” De noodzakelijkheid van de Windows 10-installatiebestanden wordt door hem dan ook betwijfeld wat betreft het daarom vragen door gebruikers van Windows 7 en 8.1. Een duidelijk voorbeeld is volgens hem een cookie voor een winkelwagentje op een webshop; dat is benodigd voor die functie die de gebruiker ook wil benutten.
 

Aanbevolen Updates

Microsoft Nederland reageert in eerste instantie op vragen van PCM met de mededeling dat het hier gaat om een Aanbevolen Update. Zo’n update wordt via Windows Update wel aangeboden aan gebruikers, maar zou standaard niet aangevinkt zijn. Toch lijkt er daarmee geen sprake van conformiteit aan de cookiewet. PCM heeft namelijk op eigen pc’s geen updates aangetroffen die de download van de niet gereserveerde Windows 10-upgradebestanden aankondigen of daar dus permissie voor vragen.

Microsoft brengt regelmatig Aanbevolen Updates uit, bijvoorbeeld voor het weergeven van het nieuwe valutasymbool voor de Russische roebel. Deze updates hebben nagenoeg allemaal de generieke omschrijving ‘Installeer deze update om problemen in Windows op te lossen’.

Daarbij kan op basis van de individuele KB-nummers (Knowledge Base) nadere informatie over zulke updates worden ingewonnen. De afgelopen maanden zijn er wel updates voor Windows 7 en 8.1 uitgebracht ten behoeve van Windows 10. Deze omvatten de notificatiemelding die Windows 10 aanprijst en reservering daarvan aanbiedt, en compatibiliteitsverbeteringen voor de upgrade naar Windows 10.
 

‘Betere upgrade-ervaring’

In een nagekomen reactie meldt Microsoft dat het inderdaad de automatische preload heeft aangepast. Eerst was die alleen van toepassing voor gebruikers die upgradereserveringen hadden gedaan, maar vervolgens is er “overgegaan op het standaardproces via Windows Update”, laat een woordvoerster weten aan PCM. “Dit is gebeurd in de eerste dagen na de uitrol van Windows 10, dat op 29 juli officieel is uitgebracht.

“Apparaten van gebruikers die automatische updates hebben ingeschakeld via Windows Update, worden voorbereid op de upgrade van Windows 10 met de noodzakelijke bestanden voor de toekomstige Windows 10-installatie. Dit resulteert in een betere upgrade-ervaring zodra de upgrade wordt uitgevoerd en zorgt dat het apparaat van de meest recente software kan worden voorzien.”
 

Deel dit artikel
Voeg toe aan favorieten