Uber-oprichter Travis Kalanick: Tech-held of loser?

© PXimport

Uber-oprichter Travis Kalanick: Tech-held of loser?

Geplaatst: 12 juni 2020 - 07:09

Aangepast: 17 november 2022 - 10:40

Redactie PCM

Het is een interessante vraag: wie van de lezers is nog bereid Travis Kalanick als techheld te zien? Als medeoprichter, vormgever en gedurende acht jaar directeur van Uber heeft hij hoge toppen beklommen, maar is hij ook diep gevallen.

Voor mij vertegenwoordigde Kalanick zo ongeveer alles wat slecht is in de zakenwereld. Hij debiteerde seksistische grappen. Hij maakte arrogant ruzie met een Uber-chauffeur die klaagde over eenzijdig door Uber verlaagde tarieven. Hij maakte de slogan ‘Always be hustlin’ (altijd sjacheren) tot het leidende motto van Uber. De interpretatie daarvan was dat alles waar je mee wegkwam met terugwerkende kracht in orde was. Wetten waren er om een loopje mee te nemen. Succes was zijn eigen rechtvaardiging. Succes had Uber en Kalanick verstond de kunst om succes uit te buiten en er nog meer succes uit te halen, in de vorm van een springvloed van investeringsgeld.

Kort geleden las ik het boek Super Pumped van Mike Isaac, over de opkomst van Uber. Dat heeft mijn beeld van Kalanick niet ondersteboven gegooid, maar wel genuanceerd. Zo had hij toen hij met Uber begon al twee bedrijven mede opgericht en één met enig succes verkocht. Dat niet alleen: Isaac schetst op een indringende manier hoe Kalanick bij het eerste bedrijf, Scour, door zijn belangrijkste investeerder in de steek werd gelaten waardoor het bedrijf failliet ging, en hoe hij bij het tweede jarenlang moest vechten om financieel het hoofd boven water te houden. Het hoofd van zijn bedrijf dan, want zelf kreeg hij drie jaar lang geen cent salaris en moest hij bij zijn ouders intrekken om te overleven.

Terugtreden

De indruk die ik daaraan overhoud, is dat Kalanick, toen hij met Uber begon, domweg getraumatiseerd was. Dat blijkt ook uit hoe hij optrad: alles om alle zeggenschap te behouden, alles om zo veel mogelijk geld uit investeerders te halen en ze zo min mogelijk invloed te geven, alles om concurrenten buiten gevecht te stellen (door bijvoorbeeld chauffeurs weg te lokken bij Lyft) en ook alles om de regelgevende autoriteiten te dwarsbomen. Het sterkste staaltje van het laatste was wel dat personen die waarschijnlijk deel uitmaakten van de handhavende overheid, een aangepaste versie van de Uber-app kregen, waardoor ze geen taxi kregen toegewezen en dus geen bewijsmateriaal hadden van de activiteiten van de start-up.

Zo leer je niet alleen hoe gewetenloos Kalanick was, maar ook hoe waanzinnig slim en creatief. En ook hoe taai. Want toen hij eenmaal gedwongen was terug te treden (eerst ‘tijdelijk’), hadden de bestuurders nog maandenlang de handen vol aan hun oprichter, die maar uit zijn graf omhoog bleef klauteren, onder andere door op afstand ex-collega’s te bewerken.

Travis Kalanick is een geboren winnaar die nu, ondanks een miljardenvermogen, te boek staat als loser. Hoewel Isaacs boek duidelijk maakt dat hij een klootzak is en terecht is uitgerangeerd, blijf je na lezing toch achter met een serieuze portie respect voor die man.

Geschreven door: Herbert Blankesteijn

Deel dit artikel
Voeg toe aan favorieten